VandaagsVertaalProbleem

   Dit is het laatste bij leven gepubliceerde gedicht van Daniil Charms. Een kindergedicht natuurlijk want de eerste andere gedichten van hem verschenen pas tientallen jaren na zijn dood, en allereerst in het Westen.    Op het erf (‘На дворе’) is een gedicht met als rode draad vermenigvuldigen. In acht mini-verhalen zijn de sommen respectievelijk 3x2, 4x5, 7x4, 10x3, 2x6, 4x4, 2x8 en 2x9. Ga maar aanstaan!    Het zijn zoals gebruikelijk bij Charms geestige, on-educatieve, springerige maar onbarmhartig goed lopende spot- en zotternijen, en dat is knap in een tijd waarin de oorlog was uitgebroken.    Zelfs van de tien tanks weet Charms nog iets absurds te maken: tien tanks met elk maar drie kogels (voorspelt Charms hier de toestand van het huidige Russische leger in Oekraïne?) – en dan zo opgeschreven alsof het om kinderspeelgoed gaat en niet om de Ernst van de Oorlog. ‘Trak-tak-tak en toek-toek-toek!’ (In vertaling: ‘Reng-ren...

   Hierbij mijn oplossingen voor de zeven prenten in de Getekende Verhalen , de Verhalen in Plaatjes , de Fabels in Beeld die er na 1937 zijn bijgekomen.    Een mooie alomvattende titel heb ik nog niet. Misschien iets als Van het een komt het ander – die is lekker vaag tenminste, en hij dekt de lading van de verhalen ook. En dan als ondertitel Verhalen in plaatjes , of voor het exotisme: Russische prentenverhalen . Of een combinatie.    De laatste zeven. Ze staan niet in de uitgave van 1937, maar wel in de derde editie van 1955 en ze schijnen ook in de tweede editie uit 1940 te staan. Daarmee kunnen ze toch van Charms zijn, want zijn tweede, laatste, fatale arrestatie vond plaats op 23 augustus 1941. Een van de andere schrijvers, Natalja Dilaktorskaja, zat toen al opgesloten in een kamp. Opgepakt zijn betekende meestal onmiddellijke publieke naamsverwijdering, maar haar naam stond nog steeds in de tweede uitgave van 1940.   ...

   Schrijvers hebben een handje van citeren. Soms in het verborgene, en dan noemen we het intertekstuele verwijzingen. Of we noemen het plagiaat als het op grote schaal gebeurt.    Maar soms staan er aanhalingstekens om de citaten. En af en toe worden er zelfs hele alinea’s voor ingeruimd. Dat gebeurt vooral als het om gedichten of flarden van gedichten gaat.    De vertaler die dat tegenkomt staat altijd voor een dilemma. Gaan we opzoeken of de poëzievertalers hier te lande hun gebit er al op hebben stukgebeten (optie 1) of doen we zelf een gooi naar de onsterfelijkheid – al zal dat vaker wel dan niet de onsterfelijke belachelijkheid zijn (optie 2)? Gaan we spitten in bloemlezingen, tijdschriften, vertaalde poëziebundels met het risico dat het gezochte gedicht niet te vinden is omdat het nooit is vertaald (optie 1)? Of breken we ons prozaïsch marstempo bruut af om ons als asceten terug te trekken op de glibberige, eeuwig door bittere tranen...

   De vechtscheiding van de Beatles duurde een jaar of vier, vanaf het moment dat Paul McCartney de laatste was die de groep verliet. Eerder waren respectievelijk George Harrison (voor ze studio-artiesten werden en het touren eraan gaven), Ringo Starr (tijdens de witte dubbel-elpeesessies), nog een keer George Harrison (tijdens de Get Back -sessies) en John Lennon (toen hij met Yoko ging touren) hem gepeerd, maar dat bleef strikt onder de pet. Paul was de laatste die opstapte maar wel de eerste die het publiekelijk deed, bij wijze van kleinigheidje dat hij ook nog wilde zeggen in een promotietekst voor zijn eerste soloplaat.    Heeft Paul McCartney de Beatles verlaten? – ging een schokgolf door de wereld.    Waarop Paul cryptisch maar niet helemaal incorrect antwoordde: ‘Niet ik heb de Beatles verlaten, de Beatles hebben de Beatles verlaten.’    Het zeer van de breuk zat bij McCartney het diepst. Hij had zich het vuur uit zi...

   Een van de meer intrigerende gedichten van Daniil Charms is Tijger op straat , en dan is vooral de vraag, die de dichter ook stelt: wat doet die tijger op straat? Het gedicht in mijn vertaling, eerst gepubliceerd in de gelijknamige bundel uit 2010 en zes jaar later in Bij mij op de maan , gaat zo: Ik heb lang moeten denken wat die tijger op straat deed.    Ik dacht en ik dacht    Ik dacht en ik dacht    Ik dacht en ik dacht    Ik dacht en ik dacht    Toen waaide de wind met zulke kracht    Dat ik vergat waarover ik dacht Nu weet ik nog steeds niet wat die tijger op straat deed.    En nu weten wij ook nog steeds niet wat die tijger op straat deed. Waar kwam hij vandaan? Als het een circustijger was – stel – dan was het toch niet zo’n vraag wat die tijger op straat deed, want dan zag de opmerkzame beschouwer meteen dat die tijger bij het circus hoorde. Al...

   In het kader van het Charms Research Project (CRP) kunnen we veertien van de veertig verhalen van de eerste uitgave van Рассказы в картинках uit 1937 vrijwel zeker aan Daniil Charms toeschrijven. Met een foutenmarge van nul tot twee procent.    Honderd procent zeker zijn van Charms: 1. Добрая утка ( De lieve eend , 6, blog 171 ) 2. Случай с ёжиком ( Voorval met het egeltje , 10, blog 175 ) 3. Как Володя на салазках быстро под гору летел ( Hoe Volodja met een rotvaart van de heuvel af kwam sleeën , 38, blog 203 )    Negenennegentig procent zeker zijn van Charms: 4. Где клубок? ( Waar is de kluwen , 11, blog 176 ) 5. Как котёнок удивился ( De hoogst verbaasde poes , 15, blog 180 ) 6. Кто скорее? ( Wie is het eerst beneden? , 16, blog 181 ) 7. Как ёж натаскал сразу на ползимы яблок ( Hoe egel appels raapte meteen voor de halve winter , 17, blog 182 ) 8. Приятное путешествие ( De prettige reis , 23, blog 188 ) 9. Весёлая игра ( Vr...