VandaagsVertaalProbleem

   Soms, vaak, beginnen mijn kindergedichten te lang en blijven ze heel lang te lang voordat ik het licht zie en ze drastisch of minder drastisch inkort.    Soms, vaak, heb ik al heel lang een idee om ergens iets mee te doen en dat komt er niet van omdat ik niet weet hoe je moet beginnen. Dan helpt het soms, niet vaak, niet altijd, om toch gewoon te beginnen en te zien waar je uitkomt. Eerst maar eens wat opzetjes, aanzetjes, beginnetjes maken tot er op een gegeven moment een regel uitspringt die wat beeld maar vooral ritme en rijm betreft aanknopingspunten en perspectieven biedt op iets leuks en aardigs.    En dan kan ik soms, vaak, de aanzetjes plunderen in het verdere verloop.    Ik wou al heel lang een sullig liedje schrijven dat over het willen zingen van een sullig liedje gaat maar dat niet van de grond komt. Ik hoorde zoiets ooit zingen ik meen door Kris Van Trier van de Antwerpse toneelgroep Comp. Marius in een stuk...

   We zullen het over Harry Mulisch moeten hebben. Geen prettig onderwerp, ik weet het. Ook geen prettige auteur. Ik krijg er de kriebels van. Waar Hermans een genie was die zich een nul vond is Mulisch een nul die zich een genie vond. Wat hem voor mij onleesbaar maakt.    Mulisch is het alleen maar om standing en status te doen en uit iedere zin, zelfs iedere terloopse opmerking ademt een grenzeloze eigendunk. Altijd moet hij zich met de groten der aarde vergelijken. Ik herinner me het buikbandje om de Nederlandse vertaling van Otto Weiningers Geslacht en karakter met een quote van Mulisch: ‘Ik beschouwde hem als een genie. Zelf sprak hij over weinig anders dan over ‘Das Genie’, en dit nam mij buitengewoon voor hem in, want ik voelde mij bij dit onderwerp persoonlijk betrokken.’    Of als het over zijn Compositie van de wereld gaat: ‘Natuurlijk heeft dat boek iets jongensachtigs, maar dat vind je bij iedere filosoof. Als je Nietzsche l...

   In het Frans rijmt alles op alles, dus als je dan met rijmklanken iets leuks wil maken moet je van goeden huize komen. Of Robert Desnos heten. Of allebei. Robert Desnos kwam van goeden, surrealistischen huize en hij heette Robert Desnos. En hij maakte iets heel bijzonders. Hij schreef in de jaren 1930 een tachtigtal Chantefables en Chantefleurs , simpele versjes over bloemen en dieren, ‘om te zingen op willekeurig welke melodie’, of ‘te zingen op welke wijs dan ook’ – pour chanter à n’importe quel air .    De wijsjes, deuntjes, versjes zijn hypnotisch van melodie en ook van teksten, die feitelijk nergens op slaan en dromerig meewiegen op de klanken en gedaanteverwisselen. Je ziet de klanken of liever hoort ze in real time van het ene woord in het andere veranderen, en weer verder, immer vloeibaar. Om verliefd op te worden.    De bloemen die worden bezongen zijn onder andere cyclaam, jasmijn, geranium, lavendel, orchidee, waterlelie, pi...

   Ik gaf mezelf de vijfdelige verzamelde geschriften van Kurt Schwitters cadeau. Want aan de Nautilus-boekjes Kuwitter en Franz Müllers Drahtfrühling had ik niet genoeg. Het smaakte naar meer, dus dan maar meteen het complete werk. Goeoeoed! En leuk en spits en grappig en geestig en vooral: wat een vrijheid. In poëzie – maar dat mag je van poëzie verwachten – en in proza, wat al wat zeldzamer is.    Er zaten ook kindergedichten bij, of bijna-kindergedichten. Niet dat dat erbij stond, dat bepaalde gedichten kindergedichten waren, ik las het er alleen in, ik zag de mogelijkheden, en – laat ik er eerlijk voor uitkomen – ik vond ze leuk. Inspirerend, luiken openend. En omdat alles van waarde eindigt als kinderliteratuur, pakte ik de pen op en begon ik de mogelijkheden die ik zag te verwerkelijken. Allereerst met Wenn mir einer sagte . Wenn mir einer sagte, Ein Freund hätte gesagt, Daß ein anderer Freund gesagt hätte, Ich hätte zu einem dritten Freunde...

Donabate een verhaal van Myles na gCopaleen (Flann O’Brien)    Misschien is het vreemd als ik zeg dat het tot voor kort niet ongewoon was om Sir Sefton Fleetwood-Crawshaye, Ridder in de Orde van het Britse Keizerrijk, zeer dronken te zien zitten in Dublinse kroegen van tamelijk laag allooi – en in dubieus gezelschap. En toch was hij het toonbeeld van een gentleman.    Sir Sefton was een Engelsman die een sober en arbeidzaam leven had geleid in dienst van de Britse Spoorwegen waar hij in de hoedanigheid van architect toezicht hield op de stationsgebouwen. Met zijn toelage en zijn spaargeld was hij na zijn pensionering welgesteld, maar omdat hij het ergste verwachtte van de socialistische premier van zijn geboorteland, vestigde hij zich met haastige spoed in Dublin. Hier werd hij – iemand voor wie in het verleden een klein glaasje sherry al een onmatigheid was geweest – door een of andere demon ertoe bewogen een glas Ierse whiskey te drinken. Het werd he...

   Brian O’Nolan was zeer te spreken over de Franse vertaling van At Swim-Two-Birds door Henri Morisset. Het origineel kon hij niet meer lezen, schoolboy juvenilia vond hij het, maar Kermesse Irlandaise vond hij ‘hier en daar bijzonder vermakelijk, vooral als gevolg van de improvisaties, het onwankelbare lef en de vindingrijkheid van de vertaler’. Henri Morriset moest er het croix militaire voor krijgen.    Sterker nog, het zou terugvertaald moeten worden. Hij schreef aan Christiane Convers, die op dat ogenblik een Franse versie van The Hard Life aan het maken of, of zij dat niet wilde doen, of iemand anders die volkomen tweetalig was. ‘Now that would be a book.’    Hij blijft het een goed plan vinden en bespreekt het met de uitgever van Poetry Ireland . De vertaler zou werken met titelpaginaloze pseudo-printer’s copy van de Kermesse , waarna er een driedubbele paperback zou moeten verschijnen: het origineel, de Kermesse , en de teru...

   Het n-woord valt als de waanzinnige geleerde De Selby zich in een onderwatergrot in de buurt van Dublin onderhoudt met een nedergedaalde Augustinus.    Augustinus, bisschop van Hippo (gelegen in het tegenwoordige Algerije), overleed op 28 augustus 430, een hele tijd geleden dus, maar dankzij De Selby’s uitvinding van een zuurstof onttrekkende substantie kan hij naar believen personen uit het hiernamaals oproepen, die zich op zijn verzoek corpificeren. (De tijd is namelijk geen continuüm, heeft De Selby ontdekt, maar een plenum: de tijd is overal altijd.)    De Selby en Augustinus bespreken in enige lengte en diepgang de Confessiones van de latere Kerkvader en vooral de losbandige episodes daarin, tot de zuurstof in de flessen van De Selby en aardse consorten begint op te raken en ze terug moeten. Vlak voor het zover is zegt De Selby dan: – There is one more question on a matter that has always baffled me and on which nothing written ...

_____     Vroem-vroem-vroem! uit 1929 is een van de weinige gedichten van Charms die bij zijn leven in boekvorm zijn uitgegeven. Verder zijn er boekjes gemaakt van de gedichten Jan Janszoon Samovar , Miljoen en Hoe papa voor mij een bunzing schoot , en van drie verhalen, Over hoe Kolka Pankin naar Brazilië vloog en Petka Jersjov hem in niets geloofde en Over hoe een oud vrouwtje inkt kocht .     Vroem-vroem-vroem! is als Spel (Игра) in 1930 uitgegeven, maar ik ken het ook als Ga-ra-rar! (Га-ра-рар!), want zo heette het toen het voor het eerst in de Jozj van december 1929 gepubliceerd werd, zie hier in het togdazine, en zo heb ik de titel in 2016 in Bij mij op de maan vertaald, wat ik leuker vind dan Spel , Spelletje , of Spelen .    In vergelijking met mijn eerdere gefotosjopte web-edities van klassiek geïllustreerde kindergedichten valt op dat deze er veel netter uit ziet, de bladzijden zijn puntgaaf en brandschoon, op blin...