Posts

Posts uit februari, 2023 tonen

257 Memen

Afbeelding
   Waar het internet wel goed in is, is memen.    Er wordt wat afgemeemd op het internet.    En het leuke is: iedereen kan het doen. Het internet maakt nooitvermoede creativiteit los bij de mensen. Waarvoor de techniek ook bedoeld was door de schepper van dit web.    Misschien moeten we al het vloeken en tieren en schelden dat ook welig tiert ook begrijpen als creativitiet die eruit wil. En niet noodzakelijkerwijs altijd als de uiting van zieke bekrompen gevaarlijke fasc- en racistische geesten, maar gewoon, meestal van mensen die in hun ogen iets leuks bedacht hebben waarvan ze anderen deelgenoot willen maken.    Geintjes. Gebbetjes.    Die je normaal voor je houdt. Of waar je in elk geval niemand voor hebt die ernaar luistert. Behalve misschien een paar kroeggenoten.    Als pogingen tot humor niet heel geslaagd natuurlijk, maar goed, niet iedereen is Toon Hermans.  ...

256 Poëzievertaalgeheimtip

Afbeelding
   De tip is: verknal het niet in de laatste regel.    Verknallen kun je het beter in de eerste regel.    Dat scheelt de lezer weer werk.    En met een eerste verknalde regel zadel je die niet-verder-lezer op met de knagende vraag: ben ik misschien te vroeg gestopt met lezen? Had ik het misschien toch moeten uitlezen? Die eerste tegen de borst stuitende regel het voordeel van de twijfel moeten gunnen?    Daarentegen blijft een laatste verknalde regel altijd hangen.    Stirlitz zegt: ‘Het is belangrijk hoe je een gesprek begint, maar belangrijker hoe je het eindigt. Want mensen onthouden altijd het laatste woord.’    Onlangs verschenen bij uitgeverij Pegasus in een oplage van 200 exemplaren, formaat A6, binnenwerk Munken Lynxrough 120 gr, omslag met flappen, muskat grey 140 gr, donkerblauwe cahiersteek, gebrocheerd, 24 bladzijden, een bundel nieuwe gedichten van Larissa Miller,...

255 De eerste bunzing

Afbeelding
   Vasnetsov heeft ook schitterende illustraties gemaakt voor Tsjoekovski’s De gestolen zon , maar het mooist zijn de illustraties bij Russische volksversjes, waar hij zijn leven lang mee bezig is geweest, uitgegeven in boeken als De regenboog (uitgegeven door Radoega), Ladoesjki (uitgegeven door Progres), Vijftig biggetjes (verzameld door Tsjoekovski), Tsjiki-Tsjiki-Tsjikalotsjki en nog veel-veel meer. Ook bij Paardje-Bochelaartje heeft hij tekeningen gemaakt.    Terug naar Charms. Omdat ik de tekeningen wilde volgen kon ik de bunzing in dit gedicht dus niet met een stinkdier vertalen, zoals Arthur Langeveld deed. En niet alleen daarom: van een bunzing een stinkdier maken vind ik getuigen van disrespect voor de natuur en minachting voor de zoölogie. Een stinkdier? In Rusland? Daarbij komt dat het onnodig was – er wordt in zijn vertaling helemaal niet op stinkdier gerijmd, dus er had netzogoed bunzing kunnen staan.    Iets heel ander...

254 Over hoe papa voor mij een bunzing schoot

Afbeelding
_____    Verwijzingen. De tekst van Over hoe papa voor mij een bunzing schoot , de vertaling van het gedicht van Charms (О том, как папа застрелил мне хорька) komt uit Bij mij op de maan , blz. 432-433 en is geshopt in de originele illustraties uit 1930 van Joeri Vasnetsov, op het livejournal te vinden, hier , en op de barius-site, hier . Een doorlopend bijgewerkt cumulatief register op alle VandaagsVertaalProblemen staat in blog 241, hier .

253 De jonkvrouw van 1832

Afbeelding
_____    Verwijzingen. Eerdere afleveringen over de jonkvrouw: blog 237 Als zieners spreken , 240 De Donna di Scalotta , en 244 Vragen, vergezichten en diepe afgronden , 248 The Lady of Shalott van 1832 en 1842 en 249 De twee jonkvrouwen . Een doorlopend bijgewerkt cumulatief register op alle VandaagsVertaalProblemen staat in blog 241, hier .

252 Boek vol vertwijfeling en hoop

Afbeelding
   Een van de mooiste repoussoirs die ik ken komt uit een van de mooiste verhalen die ik ken en staat in een van de mooiste stripalbums die ik ken.    (Misschien kan ik ‘die ik ken’ wel weghalen uit de vorige zin. Het is nogal wiedes dat ik ze ken want als ik ze niet kende, kende ik ze niet en kon ik er niets over zeggen en behoorden ze tot de deelverzameling van de ‘unknown unknowns’, de dingen waarvan je niet eens weet dat je ze niet weet, een deelverzameling die exponentieel vele malen groter is dan de dingen die je wel kent of kan of denkt te kennen of kannen.)    De repoussoir is de koe die op het eerste plaatje zijn neus door het kader steekt op de maandelijkse veemarkt van Griesmeelpapperveen.    Het verhaal is Theun, over Theun die op de veemarkt zijn kippen komt verkopen, maar als puntje bij paaltje komt ze toch niet kwijt wil. Boer Willem lacht hem uit maar Theun houdt voet bij stuk: ‘Mien kipp’n vrkoop ik neet!’ B...

251 Meduza-interview met Lev Rubinstein

Afbeelding
Het Russische origineel van onderstaand interview staat op de site van Meduza, de onafhankelijke nieuwsdienst die alle mogelijke hulp en steun kan gebruiken, dus doe dat vooral. Ik kon het niet laten het te vertalen, in de hoop dat Rubinstein met zijn ‘stoïcijnse optimisme’ ook ons enig houvast biedt in wankele tijden. Bij het originele interview op Meduza, hier , staan ook foto’s en verdere verwijzingen. Hier is de Engelstalige Meduza-site, en hier kan er gesteund worden. Interview met dichter-essayist Lev Rubinstein over poëzie na Boetsja, de dood van tirannen en hoop op het beste Bron: Meduza, 7 januari 2023 https://meduza.io/feature/2023/01/07/iz-vremen-sssr-sovet-mogu-dat-prostoy-ne-nado-boyatsya In 2022 moest de Russische cultuur een antwoord formuleren op het besluit van Vladimir Poetin om Oekraïne binnen te vallen. Een deel van de mensen – tegenstanders van de oorlog – werd gedwongen ondergronds te gaan. Een ander deel steunde de invasie en kreeg het fiat van de auto...

250 Cham!... Cham!... Cham!...

Afbeelding
    Cham (хам): woordenboekbetekenis: (grof) lomperd, lomperik, kinkel, ploert.     Chamstvo (хамство): woordenboekbetekenis: ploertenstreek, schoftenstreek.    Maar dat is het dus niet.     Cham is een vrij een normaal beschrijvend woord voor lompe botte boerenkinkel.     Chamstvo wordt door Erik Hoffer gedefinieerd als ‘de imitatie van kracht van een zwak iemand’.    Dovlatov vond het een onvertaalbaar begrip. Het is boerenkinkeligheid met machtsvertoon. De bijna natuurlijke lompheid van iemand die overal schijt aan heeft.    Het zomaar over een ander heenlopen. Onnadenkend, met niemand rekening houdend.     Chamstvo is bijvoorbeeld met tanks bij iemand anders binnenvallen, een oorlog beginnen en als je moe wordt een tijdelijk staakt-het-vuren voorstellen – alsof oorlog maar een spelletje is en een normale stand van zaken.    Het is de too...