467 Klim niet in een bliksemschicht

   Ja, Annejet wordt Maartje, Maartje-Gevaartje en ze wil niet likken aan een bliksemschicht, maar klimmen in een bliksemschicht. Veel actiever! Want Maartje is een klimgraag meisje, le-vens-ge-vaarlijk en het zal dan ook slecht aflopen.

Verstandige mensen liggen in bed,
maar Maartje klimt in de minaret.
De mensen roepen allerwege:
– Doe het niet! Doe het niet!
Zo hoog is Maartje al gestegen,
dat je haar nauwelijks nog ziet.

   is een slappe en geschrapte strofe. Dus:

Klim niet in een bliksemschicht

   Op het dak en op de kast, in de boom en in de mast, Maartje met haar paardestaartje klimt overal op en overal in. Haar bijnaam is Maartje-Gevaartje, want geen gevaar is haar te min. ‘Hoger, hoger, hogerstehoog! Hoog tot aan de hemelboog!’
   Daar gaat ze langs de regenpijp, daar gaan de handjes, grijp-grijp-grijp. Haar staartje wappert in de wind. Hoe onvoorzichtig is dat kind! Geen schoorsteen is voor haar meer veilig, geen antennemast voor haar nog heilig. Kijk, daar staat ze op de hoogste nok, ze klimt zelfs in de vlaggestok.
   De mensen roepen: ‘Pas toch op! Zodadelijk val je op je kop! Zodadelijk val je op je gat, pletterdeplet en platterdeplat!’
   Maar Maartje roept: ‘Hoger, hoger, hogerstehoog! Hoog tot aan de hemelboog!’
   Geen gezwier en geen gezwabber, ze kiest de hoogste wolkenkrabber en klimt en klimt – terwijl de donderwolken rond haar kleine hoofdje kolken...
   Dan plots: een oogverblindend licht! Er flitst een reuze-bliksemschicht. Alle mensen daar beneden zeiden niets. Ze zwegen, zwegen terwijl Maartje daar door wind en regen langs de bliksemschicht is opgestegen, tot in het diepste wolkenzwart.
   Dat was het eind van Maartje, een meisje heel apart.
   Heel soms nog, als je heel goed luistert, hoor je haar stem die fluistert: ‘Hoger, hoger, hogerstehoog... Hoog tot aan de hemelboog...’

_____

Een doorlopend bijgewerkt register op alle VandaagsVertaalProblemen staat in blog 345, hier. Bij de L staan onder Luister nooit naar goede raad links naar eerdere afleveringen van deze weergankelijke krans.

Reacties

Een reactie posten

met onder meer de afgelopen tijd

463 Nederlandstalig 2 en slot

Afbeelding
   Nou, het schijnt lijkt blijkt heet of dunkt me voor te komen dat het toch ingewikkelder ligt met dat ‘Nederlandstalig’ als woord voor een betekenis. Het neerlandistische weblog voor neerlandistische en aanverwante zaken Neerlandistiek was zo vriendelijk mijn stukje door te plaatsen, hier , en daarmee voor te leggen aan hun eigen wijze panelen en die gaven nuttig bescheid in de comments. Ook via emailswege kreeg ik behartenswaardige opmerkingen. Context! Daar gaat het om. En dan vooral de context van het woord ‘Nederlands’, een woord dat veel kanten op kan en wil.    Ik laat de comments hier volgen, met mijn tussentijdse conclusies daarin ook opgenomen. Vraag is alleen: zijn we eruit met z’n allen? Hebben we een regeerakkoord of hebben we een negeerakkoord?    Ik blijf erbij dat ‘Nederlandstalig’ in de context waarin Tzum het gebruikt, d.w.z. als een ‘in het Nederlands geschreven boek’ niet juist is – ook vertaalde boeken zijn in het Ne...
Meer lezen

464 Prik in de buitenlucht geen gaten

Afbeelding
   Chronologisch is dit het tweede gedicht in de goederaadkrans, toen ik nog niet precies wist waar het heen wilde. Het eerste gedicht was Verstop je niet in een tomaat , dat gaat over een meisje, Doortje, dat zich heel goed kan verstoppen, waar haar twee vaders helemaal gek van worden, omdat ze zich altijd verstopt als zij met haar de deur uit willen, naar culturele evenementen, op familiebezoek of gewoon shoppen. Uiteindelijk verstopt ze zich in een tomaat, die afwezig wordt doorgeslikt door papa één.    Na dat eerste gedicht ging ik vanzelf denken aan een tweede gedicht, eentje dat op die tomaat zou rijmen, bijvoorbeeld Luister nooit naar goede raad . Take it from there. Maak nog een gedicht hoe luisteren naar goede raad tot de grootste ellende kan leiden. En toen begon ik een heleboel leukbedoelde doodlopende weggetjes in te slaan voor Luister nooit naar goede raad . Deze aanzet bijvoorbeeld: Heb je ’t gehoord van Tjebbe de Braat? Die luisterde ...
Meer lezen

469 Maartmaand Alicemaand – erratum op erratum

Afbeelding
   Maar er staat helemaal geen ‘12/6’ op de Hoedenmaker zijn hoed – zie ik nu pas, omdat ik op mijn falende geheugen had vertrouwd en het niet had opgezocht. En nu op de site van The Guardian een ingekleurde tekening van Tenniel tegenkwam uit de Nursery Alice uit 1890, toevallig. Er staat bij Tenniel ‘In this Style 10/6’ – en in mijn vertaling nu enkel ‘ fl 49,99’. Hoe nu verder?    Meteen rationaliserend en mezelf goedpratend denk ik: heel goed dat ik die tekst niet meevertaald heb, dan blijft de tekening mooi visueel.    Hoewel het natuurlijk geheel en al per ongeluk was.    Per ongeluk expres.    Expres per ongeluk. Het toeval wil ook wat. Laten staan dus, zoals het is. Er staat nu in elk geval wat.    Overschreeuw ik mezelf.    Of – piept het stemmetje er toch weer tussendoor – is het voor de derde druk en mag Floris zijn prachtige florijnen weer uitgummen en verkleind...
Meer lezen

470 Maartmaand Alicemaand – engelsismen

Afbeelding
   D’n Alice is een zee om je ongans aan te drinken, vanuit vertalend perspectief. Iedere regel, iedere zin, ieder woord, ja ieder leesteken noopt tot overwegingen. Overwegingen van toon, van sfeer, van register, van kan ik daar net nog iets wat sprekenders, leukers, bijzonderders, plagerigers, carrolliaansers van maken. Of meer zoals Carroll het zou zeggen dat de boek-Alice het zou zeggen in de woorden van de levende Alice zodat de levende Alice wel doorhad dat Carroll het de verteller niet helemaal liet menen en de boek-Alice heeeel anders was dan de levende Alice. Veellagige liefhebbende plagerijen.    Dat de verteller en Carroll netzomin als ‘Alice’ en Alice samenvallen, blijkt ook uit een onlangs opgedoken exemplaar van Alice’s Adventures Under Ground , het handgeschreven boek dat Carroll aan Alice gaf, dat een Amerikaanse verzamelaar schonk aan Christ Church in Oxford, samen met een heleboel andere unieke Carrolliana. Het exemplaar van het in 1886...
Meer lezen

466 Ik kom even niet verder

Afbeelding
   Kinderen zijn nieuwsgierig en ontdekken de wereld op eigen houtje-touwtje en met gebruikmaking van al hun zeven zintuigen. Waarbij vooral tasten en proeven nogal eens op ouderlijke censuur kunnen rekenen.    Annejet, bijvoorbeeld, is zo’n nieuwsgierig aagje dat van alles wil weten: Annejet was heel nieuwsgierig: dingen ontdekken vond ze plezierig, dingen ontdekken deed ze graag, altijd had ze wel een vraag –    En dan moest er uiteindelijk een prangende wezensvraag van Annejet komen die haar bittere einde betekende. Likken aan bliksemschicht leek me wel wat. Of springen in een brandende vulkaan. Iets gruwelijks in elk geval met veel geknetter en gesis.    Maar eerst liet ik me nog eens op de cadans van de woorden en de rijmen meevoeren naar andere ellende. Wie weet zat daar ook wat tussen voor verdere ongelukkig aflopende kinderavonturen. Hoeveel scherven heeft een glas? Hoeveel rafels heeft een tas? Hoe smaak...
Meer lezen

468 Maartmaand Alicemaand – de tweede druk

Afbeelding
   Inmiddels is de tweede druk uit, geheel herzien, al staat dat niet in het colofon. De veranderingen, tekstueel, zijn een half honderd in getal, vijftig schoon aan de haak en ik zal ze hieronder laten volgen met een uitlegje tussen vierkante haken. Om aan te tekenen in de eerste druk, of gewoon om je af te vragen: Waarom in godsnaam? Moet dat nou? Ik vind het geen verbetering. Ik was net gehecht geraakt aan dat ene woord. Beter is de vijand van goed. Etc. Men oordele zelf.    Maar er zijn ook visuele verbeteringen in de tweede druk aangebracht. Want als gevolg van een blinde vlek bij diverse medewerkers aan de totstandkoming van het boek, niet in de laatste plaats bij de vertaler, waren de scans die Floris Tilanus zo wonderschoon van kleuren voorzag overgenomen uit een editie van de vertaling van Nicolaas Matsier. En die tekeningen waren hier en daar bewerkt. Tweedledum en Tweedledee hebben op hun kraagjes hun naam staan en Tenniel tekent die dan ook, ...
Meer lezen

465 Doe nooit iets wat je niet kan laten

Afbeelding
   Over smaak valt te twisten. Of het vruchtbaar is, is de vraag. Smaak is iets anders dan goede smaak, want goede smaak is eerder slechte smaak. Net zoals letterlijk eerder figuurlijk is, letterlijk.    Smaak heeft met gevoel voor evenwicht en proportie te maken. Maar wat dat gevoel voor evenwicht en proportie is, is dan vaak weer een kwestie van smaak.    Als ik het woord smaak nu nog een paar keer laat vallen, weet niemand meer wat het is. En misschien is dat wel de oervorm van ieder woord: je weet niet wat het is. De oervorm waarnaar we terugmoeten. Ieder teken een geheim teken. Ieder schrift geheimschrift. Ieder woord een bezwerende kreet.    Toen ik op - aten moest rijmen, van Prik in de buitenlucht geen gaten – het werd wel eens tijd, ik had al tien gruwelverhalen af waarvan slechts één rijmend paar ( Schroef je vaders hoofd niet af en het toen nog misnaamde Open nooit een pot geblaf ) kwam ik als vanzelf op een h...
Meer lezen

345 Register & Inhoud VandaagsVertaalProbleem (cumulatief)

Afbeelding
[Hiermee vervallen de registers van blog 132 en blog 241 .] Inhoud 1 Register 2 Inhoud 1 REGISTER VandaagsVertaalProbleem    99 manieren om één gedicht te vertalen: 372 (zie verder Nacht, trottoir )    112 (911, EHBO): 229    Aarens, Evi: 275 , 287 , 307 , 374    Achmatova, Anna: 146    Adama van Scheltema, C.S.: 430     Adventures of Hajji Baba of Ispahan , The : 426    advertenties, sovjet: 223 , 277    AI: 341 , 378 (zie ook machinevertalen )    alfabet: 400 , 401    algemeniteiten: 1 , 5 , 11 , 26 , 28 , 31 , 36 , 38 , 41 , 85 , 89 , 100 , 110 , 143 , 146 , 165 , 281 , 462     Alice in Wonderland : 40 , 42 , 44 , 46 , 48 , 50 , 52 , 54 , 56 , 131 , 217 , 218 , 219 , 272 , 391 , 411 , 415 , 432 , 468 , 469 , 470 , 471 Alici    Andersen, Hans-Christian: 370    Aris...
Meer lezen