503 Het is twee voor twaalf

   Ja, het is twee voor twaalf, figuurlijk, maar letterlijk ook, in quizzificaire zin. Vraag 1 en slot:

   Wat hebben J.H. Leopold, Jan Pieter Heije, Slauerhoff en André Hazes gemeen?

   Nee?
   Ze hebben allemaal een tante met dezelfde naam. Hoe heet die tante?

   Nee?

   In de eerste regel van een van hun scheppingen passen ze een bepaalde stijlfiguur toe. Welke is dat?

   Nee?

   En als ik de regels erbij geef? Dit zijn ze, van Leopold (zonder titel), Heije (Twee voerlui), Slauerhoff (Het Einde) en Hazes (Een beetje verliefd).

1 Om mijn oud woonhuis peppels staan.

2 Een karretjen op een’ Zandweg reed;

3 Vroeger toen ’k woonde diep in ’t land,

4 In een discotheek zat ik van de week

   Nog steeds niet? En als ik zeg dat de stijlfiguur Tante Betje heet?

   Ja, dan hebben ze het gebruik ervan met elkaar gemeen. Een stijlfiguur voor de fijnproever: je komt hem niet vaak tegen. Waarom eigenlijk niet?

   Het zijn verschillende soorten Tante Betjes, dat wel, maar allemaal hebben ze een zinsvolgorde die eigenlijk niet ‘kan’. De stijlfiguur heet ook wel een ‘stijlfout’. Terwijl het wel heel werkzaam is. Dus: waarom eigenlijk niet?

[wordt vervolgd]
_____

Een doorlopend bijgewerkt register op alle VandaagsVertaalProblemen staat in blog 345, hier.

Reacties

Een reactie posten

met onder meer de afgelopen tijd

533 Teruggevonden

Afbeelding
   – Ik wist het wel! Daar zitten ze!    – Het blijven lastpakken, ouders. _____ Uit het Женскии журнал ( Vrouwenblad ), № 9, 1930, in het togdazine, hier . Een doorlopend bijgewerkt register op alle VandaagsVertaalProblemen staat in blog 345 .
Meer lezen

534 Transgender op de boerderij

Afbeelding
   Een kip die een eend wil zijn, is dat soms een soort opiniërende spot? Moeten we dat soms metaforisch lezen? Wordt het transgenderisme soms in de maling genomen? Is het dan soms niet heel flauw?    Ja, dán wel. Maar het geval wil dat het uitgangspunt van dit gedicht helemaal niets met mensen die in een verkeerd lichaam geboren zijn te maken had. Het idee heb ik namelijk gejat uit een van mijn favoriete scènes uit Toy Story, als Buzz Lightyear, de N.T.F.B.-astronaut, uit de doos komt als een echte heelalveroverende ruimtevaarder, alle kanten op vliegt, de basis oppiept via zijn horloge en niet anders kan en wil dan de wereld redden. Woody heeft veel moeite hem ervan te overtuigen dat hij geen ruimtevaarder is, maar een pop. ‘Je bent een pop, Buzz Lightyear! Een pop! Een POP!’ Wat Buzz verleidt tot de zeer ware uitspraak: ‘Ik vind jou een heel zielig mannetje.’ (Ik doe het uit mijn geheugen, het zal wel wat anders zijn wat er feitelijk gezegd is.)  ...
Meer lezen

532 Over een moriaantje zo zwart als roet

Afbeelding
   In 1845 schreef de Frankfurter armenarts Heinrich Hoffmann zijn tiental wereldberoemd geworden gruwelverhalen voor de kinderkamer Der Struwwelpeter , met voorop de titelfiguur zelf, afgebeeld op een sokkel. De jongen heet zo, omdat hij een Struwwelkopf heeft, een wilde woeste haardos, aangezien hij zich niet liet kammen ( kämmen ließ er nicht sein Haar ). De knaap wordt in de laatste regel door de schrijver garstig genoemd, stout, naar, vervelend, en uitdrukkelijk niet vies, smerig of ongewassen, allerminst een Piet de Smeerpoets dus, zoals hij hier al 175 jaar heet.    O wat een eeuwige verhalen! Paulinchen met het Feuerzeug die in de hens gaat, Konrad de Daumenlutscher die zijn duimen erafgeknipt worden. Wreed, bloederig, fataal, heerlijk. Plus het verhaal over de kohlpechrabenschwarzer Mohr – een felrealistische geschiedenis over kleine pestkopjes die een voorbijganger uitlachen om zijn zwarte huid. Aj! Wie gaat zich daaraan branden in het h...
Meer lezen

345 Register & Inhoud VandaagsVertaalProbleem (cumulatief)

Afbeelding
[Hiermee vervallen de registers van blog 132 en blog 241 .] Inhoud 1 Register 2 Inhoud 1 REGISTER VandaagsVertaalProbleem    2x2=5: 525    99 manieren om één gedicht te vertalen: 372 (zie verder Nacht, trottoir )    112 (911, EHBO): 229    Aarens, Evi: 275 , 287 , 307 , 374    Achmatova, Anna: 146    Adama van Scheltema, C.S.: 430     Adventures of Hajji Baba of Ispahan , The : 426    advertenties, sovjet: 223 , 277    AI: 341 , 378 (zie ook machinevertalen )    alfabet: 400 , 401    algemeniteiten: 1 , 5 , 11 , 26 , 28 , 31 , 36 , 38 , 41 , 85 , 89 , 100 , 110 , 143 , 146 , 165 , 281 , 462     Alice in Wonderland : 40 , 42 , 44 , 46 , 48 , 50 , 52 , 54 , 56 , 131 , 217 , 218 , 219 , 272 , 391 , 411 , 415 , 432 , 468 , 469 , 470 , 471 , 472 , 473 , 474 , 475 , 476 , 514  ...
Meer lezen

144 Een avondje Counterparts

Afbeelding
   Het vreemdste van de vertaling van het Joyce-verhaal Counterparts door de anonymus uit de Tweede Wereldoorlog is de titel, Een avond .    Misschien was Kopieën , of Duplicaten – zoals het verhaal in Dublinezen vertaald is – onduidelijk?    Aangezien het verhaal uit zijn natuurlijke samenhang (de bundel) is gehaald mag je natuurlijk met de titel uitspoken wat je wil. En dan is Een avond in al zijn multitoepasbare nietszeggendheid natuurlijk een geniaal alternatief waarin de lezer zijn hele ziel en zaligheid kan leggen.    Het verhaal is een aaneenschakeling van vernederingen over een kantoorkopiïst die van het oervervelende werk hoofdzakelijk hele erge dorst krijgt, door zijn baas wordt afgebekt, zijn baan waarschijnlijk verliest door een brutaal weerwoord, zijn horloge verpandt om te gaan drinken, in de kroeg een wedstrijd armpjedrukken verliest van een melkmuil, als hij naar huis gaat niet eens dronken is (de grootst...
Meer lezen

499 Infinite Jest

Afbeelding
    Infinite Jest , de titel van het luchtige niemendalletje van David Foster Wallace, hoe vertaal je die? (Over het dat misschien een andere keer.)    Het is natuurlijk een quote unquote uit het bekendste toneelstuk aller tijden op het (anonieme) Drama des Levens na, uitgesproken als de hoofdpersoon op zijn speurtocht naar de dader(s) van een overval op een winkel in kantoorbenodigdheden in een kluisje van een badhuis in Oxford een schedel vindt die hij identificeert als die van Alaspoor Yorick, een Palestijns-Pakistaanse neurochirurg en schrijver van moppenboeken met een scatologische inslag.    Hamlet (de Hoofdpersoon) herinnert zich deze Alaspoor, roept hij (Hamlet) in de kleedruimte met de schedel in zijn hand uit, terwijl om hem heen in meer of minder behanddoekte staat badgasten langslopen van en naar de douches – als a fellow of infinite jest, of most excellent fancy .    Misschien gewoon eerst eens kijken hoe de t...
Meer lezen

526 Raadseltje

Afbeelding
   Mijn eerste is een kromzwaard, mijn tweede is een kat op schoot,    mijn derde is een zeemeermin, mijn vierde is een hondje dood.    Rara.    Antwoord: de twee maal twee opeenvolgende t’s in het woord Nachttrottoir op de kaft van het boek. Kijk maar:
Meer lezen

525 Onoplettendheid

Afbeelding
   Als gevolg van onoplettendheid op de staatsdrukkerij bleef het foutje in de berekening ongecorrigeerd op de kaft staan.    ‘Denk je dat we ermee wegkomen?’    ‘Ach, wie ziet dat nou?’    ‘Dus er komt geen oorlog van? Geen narigheid?’    ‘Tuurlijk niet. Niemand die het gaat narekenen.’    Een paar maanden later viel Hitler Polen binnen, en de Russen hielden het ook niet lang droog.    Waar kleine vergissingen toe kunnen leiden. _____ «Дважды два пять» Автор- Я. Перельман Художник- (?) Издательство- Дом занимательной науки Год- 1939, hier . Een doorlopend bijgewerkt register op alle VandaagsVertaalProblemen staat in blog 345 .
Meer lezen

1 Zelfreflectie

Afbeelding
   Een beetje zelfreflectie, kan dat kwaad?    Ja, natuurlijk.    Vertalen is iets wat zich grotendeels onbewust afspeelt. In die deinende en klotsende hersenmassa. Waar geen mensenhand ooit voet heeft gezet. Laat staan er levend uitgekomen is.    Vaak, als je gaat nadenken, doe je het verkeerde. Dan laat je je niet meer leiden door intuïtie. En dan mag je blij zijn als je derde instantie, de kritische, bij het nalezen je eerste ingeving herstelt.    Is denken slecht? vroeg een groot denker zich ooit af. En zijn antwoord was een ondubbelzinnig ‘ja’.        Ik noem het blog ‘Vandaags vertaalprobleem’ en daar heb ik meteen een vertaalprobleem. Want kun je ‘vandaags’ in bijvoegelijke zin gebruiken?    Eigenlijk niet.    Maar eigenlijk ook weer wel.    Want ik schrijf het toch?    Kijk, daar staat het. Zwart op wit. En h...
Meer lezen

531 En we hadden niks te doen

Afbeelding
   Met trappen van vergelijking kun je leuke dingen uithalen. Dingen die niet kunnen. Dingen die fout zijn. Dingen die je moeder je heel graag wil afleren. Goed goeder goedst heb ik altijd heel mooi gevonden. Heel fout maar heel goed. Trouwens, goed beter beterst is ook niet slecht. En waarom niet beet beter beetst? Sowieso is alles wat fout is goed. En grappig.    In het Russisch maak je verkeinwoorden met het suffix - tsjiek , maar je kan ook vergrootwoorden maken, als je er - iesje achter zet. Tarakaniesje is een hele grote kakkerlak. En tarakantsjiekiesje een hele kleine hele grote kakkerlak.    Het volgende gedicht rekt de trappen van vergelijking ook enigszins op. Maar toch was dat niet mijn uitgangspunt. Ik wilde eigenlijk de sfeer vangen van een lome namiddag aan het water, van niets doen en je vervelen met zijn tweeën of in een groepje, een sfeer die ik kende uit het gedicht En jullie? van Sergej Michalkov uit 1935. Met uiter...
Meer lezen