139 De toekomst van het boek (door Willem)

Volgens de immer optimistische Willem in Charlie Hebdo no. 1537 van 5 januari 2022, blz. 13. Wij zitten in Nederland al lang en breed in fase vier...

Reacties

Een reactie posten

met onder meer de afgelopen tijd

531 En we hadden niks te doen

Afbeelding
   Met trappen van vergelijking kun je leuke dingen uithalen. Dingen die niet kunnen. Dingen die fout zijn. Dingen die je moeder je heel graag wil afleren. Goed goeder goedst heb ik altijd heel mooi gevonden. Heel fout maar heel goed. Trouwens, goed beter beterst is ook niet slecht. En waarom niet beet beter beetst? Sowieso is alles wat fout is goed. En grappig.    In het Russisch maak je verkeinwoorden met het suffix - tsjiek , maar je kan ook vergrootwoorden maken, als je er - iesje achter zet. Tarakaniesje is een hele grote kakkerlak. En tarakantsjiekiesje een hele kleine hele grote kakkerlak.    Het volgende gedicht rekt de trappen van vergelijking ook enigszins op. Maar toch was dat niet mijn uitgangspunt. Ik wilde eigenlijk de sfeer vangen van een lome namiddag aan het water, van niets doen en je vervelen met zijn tweeën of in een groepje, een sfeer die ik kende uit het gedicht En jullie? van Sergej Michalkov uit 1935. Met uiter...
Meer lezen

532 Over een moriaantje zo zwart als roet

Afbeelding
   In 1845 schreef de Frankfurter armenarts Heinrich Hoffmann zijn tiental wereldberoemd geworden gruwelverhalen voor de kinderkamer Der Struwwelpeter , met voorop de titelfiguur zelf, afgebeeld op een sokkel. De jongen heet zo, omdat hij een Struwwelkopf heeft, een wilde woeste haardos, aangezien hij zich niet liet kammen ( kämmen ließ er nicht sein Haar ). De knaap wordt in de laatste regel door de schrijver garstig genoemd, stout, naar, vervelend, en uitdrukkelijk niet vies, smerig of ongewassen, allerminst een Piet de Smeerpoets dus, zoals hij hier al 175 jaar heet.    O wat een eeuwige verhalen! Paulinchen met het Feuerzeug die in de hens gaat, Konrad de Daumenlutscher die zijn duimen erafgeknipt worden. Wreed, bloederig, fataal, heerlijk. Plus het verhaal over de kohlpechrabenschwarzer Mohr – een felrealistische geschiedenis over kleine pestkopjes die een voorbijganger uitlachen om zijn zwarte huid. Aj! Wie gaat zich daaraan branden in het h...
Meer lezen

529 Boheemse rapsodie

Afbeelding
   Vijftig jaar oud, deze klassikaner, en de vertaling al zestien jaar! En als ik hem nog eens overlees, denk ik eerst, hm-hm-hm en nog eens hm-hm-hm, en dan denk ik moet ie niet met het patina der eeuwen en het stof van vele jaren op zolder blijven liggen, tot volgende generaties zich vrolijk kunnen maken over zoveel geklungel dat er niet uithoort?    Maar de volgende dag (nu) keek ik er nog eens naar en toen dacht ik hm, en nog eens hm, dacht ik, en ik dacht, toch niet zó slecht is het? Meezingbaar (allicht), getrouw (al wat minder allicht) maar qua woorden op een of andere manier niet zo sterk als het origineel, niet overal even natuurlijk van zeg. Misschien zou ik het meertalig moeten maken, het Nederlands afwisselen met Engelse frasen en wie weet ook nog wat anders uit de smeltkroes der wereldtalen. Gewoon voor de hell of it.    Of ik laat het nog zestien jaar liggen, kijken wat ik dan denk. QUEEN Bohemian Rhapsody | Boheemse rap...
Meer lezen

521 De onwaarschijnlijke avonturen van Ben de Kijker en Ken de Kijker

Afbeelding
   In de Serrarisstraat in Heeze, pal in het centrum van westelijk zuid-oost Noord-Brabant, had je een plantsoentje dat wij Het Pleintje noemden, en waar we voetbalden. Tot ongenoegen van sommige omwonenden die hun voortuin niet graag bezocht zagen door voetballen en vervolgens voetbalzoekende voetballertjes. In het midden van dat plantsoentje lagen De Bosjes, een dichte kring geurige en prikkelige struikjes waar de bal ook wel eens op mysterieuze wijze in verdween om noit meer te worden teruggevonden, bv. mijn eerste leren zwartwit geblokte. Die struiken waren aangelegd rond een groot groengeverfd antislip-stalen luik, dat altijd afgesloten was, maar dat toegang gaf, werd gezegd, tot de riolering. Heel geheimzinnig. Ik had ook altijd het idee dat ik stemmen hoorde, in de struiken en onder het luik.    Toen ik voor het eerst Under Milk Wood las, of liever gezegd de ondertitel A Play for Voice s, moest ik meteen aan Het Pleintje denken en aan de stemmen ...
Meer lezen

1 Zelfreflectie

Afbeelding
   Een beetje zelfreflectie, kan dat kwaad?    Ja, natuurlijk.    Vertalen is iets wat zich grotendeels onbewust afspeelt. In die deinende en klotsende hersenmassa. Waar geen mensenhand ooit voet heeft gezet. Laat staan er levend uitgekomen is.    Vaak, als je gaat nadenken, doe je het verkeerde. Dan laat je je niet meer leiden door intuïtie. En dan mag je blij zijn als je derde instantie, de kritische, bij het nalezen je eerste ingeving herstelt.    Is denken slecht? vroeg een groot denker zich ooit af. En zijn antwoord was een ondubbelzinnig ‘ja’.        Ik noem het blog ‘Vandaags vertaalprobleem’ en daar heb ik meteen een vertaalprobleem. Want kun je ‘vandaags’ in bijvoegelijke zin gebruiken?    Eigenlijk niet.    Maar eigenlijk ook weer wel.    Want ik schrijf het toch?    Kijk, daar staat het. Zwart op wit. En h...
Meer lezen

527 Het kind van de wanhoop

Afbeelding
Woordje, gezegd bij de tewaterlating van Nachttrottoir op 9 oktober 2025 op de Keizersgracht 75-H.    Dit boek, Nachttrottoir , is het kind van de wanhoop. De klassieke, universele vertalerswanhoop. Want wat je ook doet als vertaler, nooit is het goed of het deugt niet. Nooit krijg je, en zeker in gedichten, het zekere ik weet niet wat het is waar je je vinger niet op kan leggen of achter kan krijgen en waarvan je met geen mogelijkheid krijgt uitgelegd wat jij erin hoort en wat je erin raakt en aanspreekt in iets wat ook datzelfde zekere ik weet niet wat het is waar je je vinger niet op kan leggen of achter kan krijgen en waarvan je met geen mogelijkheid uitgelegd krijgt wat jij erin hoort en wat je erin raakt en aanspreekt, overgezet.    Nooit. Want dan zou het een identiek gedicht moeten zijn, overgebeamd met de teletransporteur (deze week met twintig procent salonkorting) met behoud van alle moleculen en atomen in de identieke constellatie. Waarom i...
Meer lezen

526 Raadseltje

Afbeelding
   Mijn eerste is een kromzwaard, mijn tweede is een kat op schoot,    mijn derde is een zeemeermin, mijn vierde is een hondje dood.    Rara.    Antwoord: de twee maal twee opeenvolgende t’s in het woord Nachttrottoir op de kaft van het boek. Kijk maar:
Meer lezen

519 Nachttrottoir (Het einde der tijden is voorbij)

Afbeelding
   Het einde der tijden is nog niet helemaal voorbij, we moeten wachten tot 9 oktober (zie uitnodiging hieronder), maar het komt dichtbij. Voor degenen die een unieke, ultrazeldzame eerste drukgang van Nachttrottoir hebben, zonder de herdichting van het voorval door de stem van Tonnus Oosterhoff (die dingen gebeuren), en die niet kunnen wachten tot ze op 9 oktober hun ultrazeldzame exemplaar op de presentatie van de bundel kunnen inruilen voor een gloednieuwe tweede drukgang mét het bewuste gedicht,    hierbij het gedicht,    uitprintbaar, uitknipbaar en inplakbaar.    Hoe dan ook: komt allen! _____
Meer lezen

524 Luister nooit naar goede raad

Afbeelding
   Het slot- en misschien wel het beste gedicht van de zestien. Zo kort ook! En het ziet er tenminste uit als een echt gedicht, niet dat proza van de geweeste, gehadde, gedane (waaaaaar is mijn Nederlands), de afgelopen bedtime stories . Als je het leest, Luister nooit naar goede raad , verschijnen de gruwelverhalen je vanzelf voor de geest. Alsof je ze verzint, alsof de woorden ze vanzelf bij je oproepen. Die magische woorden toch, als we die niet hadden... Het is muziek op taal. Luister nooit naar goede raad Voer geen fatbike aan je neefje Ga niet varen in een zeefje Schroef je vaders hoofd niet af Blijf weg van potten met geblaf Prik in de buitenlucht geen gaten Doe nooit iets wat je niet kan laten Klim niet in een bliksemschicht Niet knakken met je nekgewricht Ga geen populieren plukken Zaag jezelf niet in twee stukken Zeg niet op alle vragen nee Spoel geen paard door de wc Nooit uit vreemde neuzen eten Word niet uit het raam gesmeten Verstop je...
Meer lezen