434 Voer geen fatbike aan je neefje
In september verscheen Ragbolrinus, een ratsrinkelrooinieuwe vertaling van Der Struwwelpeter van Dr. Heinrich Hoffmann, hier te lande tot nu toe vooral bekend onder de verschrikkelijke misnomer Piet de Smeerpoets. Smeerpoets? Smeerpoets? De jongen is brandschoon. Hij vertikt het alleen zijn haren en nagels te laten knippen. O, die Hollandse stoepjesschrobgeest toch, want daar komt die uit de lucht gegrepen verdachtmaking van als zou het joch ‘vies’ zijn. En vies is wel het ergste wat de opvoeders kunnen bedenken in Nederland. (Rustig maar.)
Het gaat je niet in je kouwe kleren zitten, het onverwoestelijke kinderboek met de tien gruwelverhalen van Der Struwwelpeter vertalen. Het boek vraagt om afreageren. Vandaar dat ik me ook stortte op goede en zelfs betere raad voor kinderen, want van goede raad kan er nooit genoeg zijn – mits je het maar met een flinke suikerschep zout neemt en vooral er niet naar luistert. Is er nog ruimte voor cautionary tales in het Nederlands, voor afschrikwekkende gruwelverhalen? In dichtvorm niet, want dan weet je gewoon dat het niet waar is en alleen maar verzonnen. Maar in proza komt het niet aan want dan spreekt het niet tot het elementaire klankgevoel, en dan is het helemaal pas een leugen.
Daarom heb ik er prose en poésie van gemaakt. Zo blijft het de geheime snaren van de muziek van binnen raken en toch als waargebeurd verhaal, zeg maar als reportage, zijn funeste werk doen in de kinderziel. Dames en heren, als ik u één goede raad mag geven:
Voer geen fatbike aan je neefje
‘Wil je goed voor Kevin zorgen!’ zeiden oom en tante Plak. ‘Geef hem wat hij wil! Tot morgen!’ En bam! Daar ging de deur dicht met een smak.
Het was etenstijd – en Eefje informeerde bij haar neefje: ‘Kev, wat wil je? Zeg maar iets.’ En Kevin zei: ‘Ik wil een fiets.’
Een fiets? dacht Eefje. Dat is raar. Maar oké, dat moet dan maar. En als aangesteld chef-kok haalt zij een fatbike uit het hok, bakt het zadel en het stuur, kookt de velgen, een half uur, en dient het op met frame en bel.
Eet haar neefje het? Jawel. Kevin laat het zich goed smaken, vooral de stuurstang en de spaken. De jongen ging meteen naar bed en viel in slaap als een raket.
Daar zijn de Plakjes weer. ‘En Eefje, waar is je lieve neefje?’ ‘In bed,’ zei Eefje, ‘heel erg mager: zijn buik is een bagagedrager.’
Daar lag Kev, in twee gevouwen. Er staken trappers uit zijn mouwen. Zijn neusbeen was al een ventiel en zijn linkerbeen was al een wiel.
_____
Oorspronkelijk was de klaargemaakte fiets nog een vouwfiets. Ik dank Jeroen van den Heuvel van ooteoote voor de aangedragen fatbike. Een doorlopend bijgewerkt register op alle VandaagsVertaalProblemen staat in blog 345, hier.
Het gaat je niet in je kouwe kleren zitten, het onverwoestelijke kinderboek met de tien gruwelverhalen van Der Struwwelpeter vertalen. Het boek vraagt om afreageren. Vandaar dat ik me ook stortte op goede en zelfs betere raad voor kinderen, want van goede raad kan er nooit genoeg zijn – mits je het maar met een flinke suikerschep zout neemt en vooral er niet naar luistert. Is er nog ruimte voor cautionary tales in het Nederlands, voor afschrikwekkende gruwelverhalen? In dichtvorm niet, want dan weet je gewoon dat het niet waar is en alleen maar verzonnen. Maar in proza komt het niet aan want dan spreekt het niet tot het elementaire klankgevoel, en dan is het helemaal pas een leugen.
Daarom heb ik er prose en poésie van gemaakt. Zo blijft het de geheime snaren van de muziek van binnen raken en toch als waargebeurd verhaal, zeg maar als reportage, zijn funeste werk doen in de kinderziel. Dames en heren, als ik u één goede raad mag geven:
Voer geen fatbike aan je neefje
‘Wil je goed voor Kevin zorgen!’ zeiden oom en tante Plak. ‘Geef hem wat hij wil! Tot morgen!’ En bam! Daar ging de deur dicht met een smak.
Het was etenstijd – en Eefje informeerde bij haar neefje: ‘Kev, wat wil je? Zeg maar iets.’ En Kevin zei: ‘Ik wil een fiets.’
Een fiets? dacht Eefje. Dat is raar. Maar oké, dat moet dan maar. En als aangesteld chef-kok haalt zij een fatbike uit het hok, bakt het zadel en het stuur, kookt de velgen, een half uur, en dient het op met frame en bel.
Eet haar neefje het? Jawel. Kevin laat het zich goed smaken, vooral de stuurstang en de spaken. De jongen ging meteen naar bed en viel in slaap als een raket.
Daar zijn de Plakjes weer. ‘En Eefje, waar is je lieve neefje?’ ‘In bed,’ zei Eefje, ‘heel erg mager: zijn buik is een bagagedrager.’
Daar lag Kev, in twee gevouwen. Er staken trappers uit zijn mouwen. Zijn neusbeen was al een ventiel en zijn linkerbeen was al een wiel.
Oorspronkelijk was de klaargemaakte fiets nog een vouwfiets. Ik dank Jeroen van den Heuvel van ooteoote voor de aangedragen fatbike. Een doorlopend bijgewerkt register op alle VandaagsVertaalProblemen staat in blog 345, hier.
:-) Briljant!
BeantwoordenVerwijderenIk zie een nieuw levenswerk in het verschiet ;-) (@lezers: lees de vorige post!)
BeantwoordenVerwijderen