194 Het verhaal van het uitgekookte kuikentje

   Dit verhaal staat alleen in de uitgave van 1937. Daarna is het geschrapt.
   Waarom?
   Omdat er nieuwe verhalen waren die er ook in moesten?
   Maar waarom uitgerekend dit verhaal dan?
   Zit er iets in dat tegen de heersende opvattingen of de ideologie van de dag indruist?
   De eerste willen zijn misschien? Boven anderen willen uitsteken? Of is de sluwe list van het kuikentje al reden genoeg om het buiten het bereik van de impressionabele sovjet-jeugd te houden?
   Een raadsel.
   Misschien omdat het van Charms is?
   Maar dan: is het wel van Charms?
   De geleerden twisten ende shouten.
   Ik zeg: het zou best kunnen.
   In elk geval kenden de drie vertalers het niet en zijn we op onszelf aangewezen.
   Andere vertalingen ernaast houden doen veel vertalers niet. Bang om zich te laten beïnvloeden, zeggen ze dan.
   Een vergissing, denk ik. Ze zijn goed om je verstand te scherpen en te bedenken waarom je juist iets niet wil. Want dan komt wat je wel wil er sneller, uitgesprokener en – belangrijker – scherper uit. Gezuiverd als het ware van twijfel en halfslachtigheid.
   En wat is er mis met goeie vondsten overnemen? Om maar te zwijgen van eigengemaakte fouten verbeteren. Hoe dikwijls zie ik fouten in recente vertalingen waar het in eerdere vertalingen goed stond... Dat hadden de bangebroeken zich kunnen besparen door de geachte voorgangers en -gangsters erop na te slaan.
   Het slimme kuikentje. Het is toch eerder slim dan uitgekookt geniepig? Of denk je dat zijn gevederde ouders hem zullen zeggen: Als je dat nog één keer flikt, gele handenbinder, hokkebrok, ben je voor de poes!

Ons kuiken is het kleinst van iedereen.
Maar ook het slimst van iedereen.
Slimmerder dan hij is er geeneen:
Hij is het slimmerste en snelst van iedereen.

   Slimmerder en slimmerste alleen voor het ritme natuurlijk. Hoewel het goed uitkomt dat het ook nog best leuk is. Voor wie ervan houdt. Ik wel in elk geval, en daar gaat het toch om.

   Ik kreeg drie inzendingen. In de commentaren dit keer een duistere, waar ik mijn vinger niet achter krijg:

Ha, daar is het gratis graan.
Ga maar vast, ik kom eraan.
Dit hier is mijn vriend De Voorste;
ik zeg meestal kortweg Haan.

   De vertaling is gebouwd om het begrip Haantje de Voorste. Die overigens niet Haan de Voorste heet. Het komt op mij wat oubollig over. Maar erger is dat het hele gedicht onduidelijk is. Wie is er aan het woord? Wat is het vertelperspectief? Is dat er één of wisselt het elke regel? Wie zegt daar ‘Ga maar vast’? En wie introduceert De Voorste? Is Haan of Haantje de Voorste nu de haan of het kuikentje? Als het Haan is klopt het niet, want het kuiken is er het eerste. Als het het kuiken is, moet hij Haantje heten. Kortom: een vrij hermetisch poëem.

   In de private brievingbust vond ik de volgende twee:

De kleinste dat ben ik, snik snik,
maar ook de slimste, dat ben ik:
ik prik mijn klauwen in de haan
en kom als eerste aan, pik pik.

De kleinste zijn, dat is voor mij
een sport, een spel, een spielerei.
Ik ben er als de kippen bij,
de beste graantjes zijn voor mij.

   Misschien ligt het aan mij, maar ik word een beetje kregel van eerste persoon enkelvoud-gedichten in deze collectie grappige dierenverhalen. Alsof die dieren allemaal goed gebekt zijn en ook nog reflecteren op hun omstandigheden en zichzelf moeten uitleggen. Dat hebben die dieren toch niet nodig, zou je denken. Het wordt er meteen zo’n gemeier van, zo’n gekijkmijereens. De uitdrukking ‘er als de kippen bij zijn’ is leuk maar klopt niet, want het kuiken is er als eerste bij en dan de haan en dan de rest. Dat wringt net zo als ‘Haan de Voorste’.

   Volgende. Объясните это сами. Ábisníétje éte sámmi. Leggen jullie dat zelf uit. (Leg dat eens uit. Kun jij het verklaren?)

Что за чудо? У реки
Скачут Петины чулки.

   Dat wil zeggen. Wat is dat voor wonder? Bij de rivier Springen Petja’s kousen.

   Gescandeerd. Sjtó za tsjóéda? Óé reekíé Skátsjoet Pétieníé tsjoelkíé.