98 Is googletranslate aan het eind van zijn latijn?

   Googletranslate heeft zijn langste tijd gehad. Op zeker punt – en dat punt lijkt bereikt – gaat het programma het niet beter doen maar slechter. De oorzaak ligt voor de hand. Googletranslate wordt zo veel en vaak gebruikt, ook voor webvertalingen, dat het aandeel vertalingen waar het programma uit put voor een steeds groter deel bestaat uit zijn eigen googletranslate-vertalingen, die meestal niet of nauwelijks zijn nagekeken en wemelen van de fouten, anglicismen, eeuwig dezelfde woorden, verkeerde zinsdeelvolgordes en alles wat een machinevertaling fout kan doen.
   Zelflerende technologie heeft ook zo zijn nadelen. Een zelflerend programma – zeker als het op grote schaal gebruikt wordt – gaat zich incestueus gedragen. Het doet het op een gegeven moment alleen nog maar met zichzelf en zijn eigen nakomelingen en baart daarmee steeds gedrochtelijker wezens. De genenpool bestaat uit zichzelf en zijn klonen.
   Je ziet dagelijks ‘vanuit het comfort van je eigen huis’ (een van de talloze anglicismen die dankzij googetranslate gemeengoed zijn geworden) hoe googletranslate steeds meer aan zijn eigen ‘prijswinnende’ (idem) succes ten onder gaat. Geen enkele uitdrukking wordt meer correct vertaald – of gebruikt.
   Googletranslate convergeert naar een grijs midden, met een beperkte woordenschat, omdat alles via het Engels gaat (zie mijn filter vrijdagvertaaldag column, de link staat hieronder).
   De taal van de toekomst wordt geen slecht Engels, maar googletranslates.
   Hier. Een doorsnee website. Luxuriousdrinkspuntcom, een drankhandel gevestigd te Venlo. Whiskeys en whiskys en whiskies – en een begleidende tekst over dit door hele volksdelen zo gewaardeerde vloeibaar-gouden naar tandpasta smakend bochtig vocht. In drie talen, Nederlands, Duits en Engels. De website is er ook in het Frans en Spaans, maar die ontberen de intrigerende achtergrondinformatie helaas.
   Ik licht er een fragment uit.

De eerste schriftelijke gegevens die zijn verzameld uit 1405 whiskey in Ierland, waar het werd gedistilleerd door monniken. Het is tevens genoemd in Schotland in 1496. Er werd echter gedacht dat whisky reeds bestonden voor een paar honderd jaar voor. Wanneer en waar het eerst gedestilleerd onbekend data en wegens de beperkte beschikbare literatuur, de oorsprong van de drank is onzeker.

   Dat klinkt verdacht veel naar machinevertaal. Zou het oorspronkelijk Engels zijn geweest? Ik klik op de Grootbritse vlag.

The first written data collected from 1405 whiskey in Ireland, where it was distilled by monks. It was also mentioned in Scotland in 1496. However, it was thought that whiskey existed for a few hundred years. When and where the first distilled unknown data and limited available literature, the origin of the drink is uncertain.

   Dat is bijna nog onbegrijpelijker dan het zogenaamde Nederlands. Maar het riekt nog steeds naar machinevertaal. Is het dan oorspronkelijk Duits geweest? Ik klik op de Bondsduitse vlag.

Die ersten schriftlichen Daten aus 1405 Whisky in Irland, wo es von den Mönchen destilliert wurde gesammelt. Es wurde auch in Schottland 1496, jedoch erwähnt, wurde es gedacht, dass Whisky für ein paar hundert Jahren. Wann und wo die ersten destilliertem unbekannte Daten und begrenzt verfügbaren Literatur, ist der Ursprung des Getränks ungewiss.

   Dat lijkt ook al nergens naar.
   Is er wel een oorspronkelijke taal geweest? Wie het weet verdient een virtueel winkelwagentje.
   Ik denk eerlijk gezegd dat de conclusie moet zijn: dit is de googletaal van de toekomst – het aloude ‘gigo’ van de computerprogrammeurs: ‘garbage in garbage out’. Uit het niks naar het niks.

_____
   Verwijzingen. De historische whisky-inleiding is te vinden op luxuriousdrinks, hier. Verder op die pagina wordt ook ‘with a vengeance’ vertaald als ‘met een wraak’, zie over die vertaalkwestie blog 29, hier. Over het alles-via-het-Engels-algoritme van googletranslate schreef ik eerder voor de Filter Vrijdag Vertaaldag een column, hier. Dat de taal door machinevertalen verarmt, wijst ook onderzoek uit, zie op de site van de taalfluisteraar, het stukje ‘Verdwijnt het talenonderwijs door machinevertalen?’, hier.