296 Associatieve transsonanties – Louis Macneice, Ugliness is Alles
‘Als zwart echt zwart was en niet grijs
Dan gaf het misschien wat diepte om ertegen
Te bidden en konden we hopen dat wit
Een even grote hoogte zou bereiken.’
Wat krijgen we nou? Wat is dit voor waanzin?
‘Zwart’, ‘wit’, ‘grijs’... Wat is die diepte,
Wat die hoogte? Wat betekent het in Godsnaam?
Hopen en bidden, waartegen? Waarvoor?
Het is het eerste vijfde deel van een Engels gedicht
En de rest is al net zo onbegrijpelijk (dichterlijk).
O, ík begrijp het wel, wat die Engelsman bezielt:
Rijm- en metrumdwang, en niets te zeggen hebben.
Wie dit gedicht van begin tot eind vertaalt
Kan meedingen naar een boekenbon van 100 gulden
In een competitie uitgeschreven door de krant.
Het zal de begripsverwarring niet verkleinen,
Tenzij! Tenzij je het anders aanpakt.
Aan het origineel valt immers niets te verliezen:
Van deze kopie ga ik een origineel maken –
Poëzie is wat je wint in een vertaling.
Een ugly manifest, een ugly principeverklaring in vertaling dat op alle ivoren voorhoofden van de schrijvers van Poehazië gebeiteld mag worden. In het laatste couplet staat terecht dat er aan het origineel niets te verliezen valt. Dat lees je allereerst als betrekking hebbende op het onderhavige Macneice-origineel, dat een weinig verheffende Paradoxenreiterei betreft, maar feitelijk geldt het voor ieder te vertalen origineel: daar is niets aan te verliezen, omdat je het in vertaling uit de aard der zaak niet kán verliezen, tenietdoen, doen vergeten. Dat geeft de vrijheid om een nieuw origineel te scheppen – en waar vrijheid is, is noodzaak die vrijheid ten volle te benutten. Vandaar: vrijheid is dwang. Vertalers zijn veroordeeld tot vrijheid. Anders heeft de hele exercitie geen zin natuurlijk.
Afkomstig uit: Platforum 77. Tekening: Liza Pereverzeva.
Reacties
Een reactie posten