364 Wereldkampioen alles

I saw a peacock with a fiery tail
I saw a blazing Comet drop down hail
I saw a cloud, with Ivy circled round
I saw a sturdy oak creep on the ground
I saw an ant swallow up a whale
I saw a raging sea brim full of ale,
I saw a Venice glass sixteen foot deep,
I saw a well full of men’s tears that weep
I saw their eyes all in a flame of fire
I saw a house as big as the moon and higher
I saw the sun at twelve o’clock at night
I saw the man who saw this wondrous sight.

   De Opies, die dit raadselrijmpje als The Wonder of Wonders hebben opgenomen in hun Oxford Book of Nursery Rhymes, melden dat het voor het eerst in 1665 is opgetekend en tot twee eeuwen later nog populair was in schoolboeken, maar tegenwoordig veelal voorkomt in bloemlezingen voor volwassenen. Zo zie je maar weer: de wereld, inzonderheid de mensheid, wordt in een razend tempo dommer. Als kinderen het al niet meer snappen!
   Ik vertaalde het gedichtje voor En weg was haar neus, een verzameling van zo’n 250 nursery rhymes – veelal uit het ca. 800 gedichten tellende Opie-boek, hoewel er ook tussen zitten die zij niet hebben – voor Van Oorschot in 2018, als Wonderlijke wonderen:

Vandaag zag ik een pauw met een staart van vuur
Zag ik een komeet geplakt op de muur
Zag ik klimop waar hagel uit kwam
Zag ik een wolk in vuur en in vlam
Zag ik een kachel langs komen sjokken
Zag ik een paard een walvis opslokken
Zag ik een golf tot de rand vol met bier
Zag ik een glas gemaakt van papier
Zag ik een hoedje met tranen gevuld
Zag ik twee ogen met een krultang gekruld
Zag ik een pruik zo hoog als de maan

   Hoe kan dat? Door komma’s te zetten, of als je het voorleest pauzes halverwege de regel te leggen en niet aan het eind van de regel. Ta-taa!
   Ik hou van opscheppertjes en ik hou van dingen die niet kunnen, iemand die beweert een gat naar de andere kant van de wereld te kunnen graven bijvoorbeeld, dus ik hou ook van dit bakerrijmpje. Maar is het niet mogelijk er een wat hedendaagsere draai aan te geven?

Ik ben wereldkampioen alles

Ik kan alles altijd kan ik
beter voetballen dan Messi kan ik
beter schaatsen dan Kjeld Nuis kan ik
beter schaken dan Magnus Carlsen kan ik
beter lopen dan Femke Bol kan ik
beter zingen dan Taylor Swift kan ik
beter rijden dan Max Verstappen kan ik
beter tennissen dan Novak Djokovic kan ik
beter springen beter duiken beter gooien
alles kan ik –

En het is waar, van A tot Z!
Als je maar ergens de juiste komma’s zet...

   Voordeel van de formule is, dat je hem naar believen met andere namen kan vullen. Geen zin in Magnus Carlsen? Maak er Ding Liren van, of Gari Kasparov voor je opa. Een hekel aan Novak Djokovic? Doe dan Coco Gauff. Of als je van rare namen houdt Botic van de Zandschulp of Tallon Griekspoor. Geen Kjeld Nuis? Ard en Keessie dan, of héja Jan Bols, Hilbert ‘je moet je een rondje’ van der Duim of Femke Kok. Geen Taylor Swift? Wat dacht je van Femke Meines of Femke Hengelveld of Femke Verschueren? Messi, wie is dat? Femke Pietersma van Heerenveen anders! Of Femke Prins van Telstar!
   Bovendien kun je de kampioensbezigheden naar believen veranderen. Je kan ook beter leren, beter praten, beter slapen, beter vliegen, beter worstelen, beter tellen – letterlijk alles kun je beter dan de kampioen in een andere tak van sport. Als je maar de juiste komma’s zet...
   Misschien een leuke schoolopdracht: waar ben jij beter in dan anderen?

_____

En weg was haar neus, Bakerrijmpjes, Nursery Rhymes, vertaald en toegelicht door Robbert-Jan Henkes, Van Oorschot, 2018. The Oxford Book of Nursery Rhymes, 800 Rhymes, 600 Illustrations, Assembled by Iona and Peter Opie, With additional illustrations by Joan Hassall, Oxford, At the Clarendon Press, London, 1973 (1955). Een cumulatief en permanent bijgewerkt register op alle VandaagsVertaalPoblemen staat in blog 345, hier. Dit stuk verscheen eerder op ooteoote, hier, in de rubriek Simpel Is.

Reacties

met onder meer de afgelopen tijd

160 Vintage Vondel

425 Poëzie voor poëziemijders

421 Op een ezel naar de maan

423 De maanroosvis

424 Zwaluwen

427 De kalief zonder hoofd als gedicht

426 De kalief zonder hoofd

428 Rijmlozigheid

420 Vroeger was ik oud en groot