514 Nieuwe feiten

   Veel van mijn projecten blijven nog lang nasudderen. Nog steeds vergaar ik materiaal voor een dubbel zo dikke editie van Bij mij op de maan, de verzameling Russische kindergedichten van anno nul tot nu uit 2016. En de eenenvijftig vertaalde gedichten van Vysotski zijn er ook nog lang niet genoeg.
   In het nawoord van En weg was haar neus, de vertaling van een paar honderd Engelse nursery rhymes uit 2018, neemt de aantekening over Humpty Dumpty elf bladzijden in beslag, wat ook wel mag bij zo’n klassieker. Ik verzamelde alle vertalingen van Humpty Dumpty die ik toen kon vinden, maar er blijven nieuwe feiten komen. De vertaling die ik de ‘al bijna klassieke’ Hummeltje Tummeltje noemde, vond ik terug in Rijmpjes en versjes uit de oude doos van Simon Abramsz., uitgegeven door Meulenhoff in of rond 1937 – wat dus aangetekend mag worden in En weg was haar neus op blz. 263. Hij gaat zo:

Hummeltje Tummeltje klom op den wagen;
Hummeltje Tummeltje viel van den wagen;
Daar is niet ééne timmerman,
Die Hummeltje Tummeltje maken kan.

   In het nawoord staat ook een onbeholpen vertaling van mij van de vertaling die Marsjak maakte in het Russisch, als Sjaltaj-Boltaj. Er staat ‘Wanke-Zwanke zat op een muur, Wanke-Zwanke viel wel een uur’ en dat pas ik nu aan met mijn eigen vertaling van het oorspronkelijke Engels. Ook het slot, dat ‘Wanke-Zwanke niet meer goed’ gekregen kon worden, verander ik. Hierbij, gefotosjopt in de Servire-uitgave van 1930, met tekeningen van Konasjevitsj.

   Maar waar ik toen helemaal niet bij stil had gestaan, was dat het eierrijmpje natuurlijk ook in alle Alice-vertalingen moest voorkomen, waar het in hoofdstuk 6 van Through the Looking-Glass door haar – enigszins incorrect, want ze maakt de laatste regel te lang – geciteerd wordt.
   Nou ben ik geen Alice-verzamelaar, maar twee vertalingen kon ik vinden, die van Reedijk & Kossmann uit 1947 (1) en die van Matsier uit 1994 (2):

            1
Hompie Dompie zat op een muur,
Viel er af en was zeer overstuur.
’s Konings ruiters te paard en soldaten tesamen
Konden Hompie Dompie niet helpen toen ze bij hem kwamen.

            2
Wiggel Waggel viel van een muur:
Wiggel Waggel kreeg een kwetsuur.
Geen paard des Konings, geen honderd man,
Die Wiggel Waggel weer op zijn plaats krijgen kan.

   Hm, misschien maar goed ook dat ze niet En weg was haar neus terecht zijn gekomen: ze zijn wel erg karig, schamel, onnozel en zeg maar gewoon flauw en stom en slecht. Enfin, ik hou me aanbevolen voor andere Humpty Dumpty’s uit Alice-vertalingen. Volledigheid is mijn streven. _____
Verwijzingen. Simon Abramsz., Rijmpjes en versjes uit de oude doos en de Alice-vertaling van Reedijk en Kossmann zijn beide te vinden op de dbnl.org. De vertaling in de Servire-uitgave, C. Marschak, Ben ik het nou of ben ik ’t niet uit 1930, van de hand van Ljoeba Dworson en Elise Hess-Binger (zie ook blog 304, De IJsco van Dworson en Hess-Binger), Ei, Ei, Eierdop, staat afgedrukt in En weg was haar neus op blz. 267. Een doorlopend bijgewerkt register op alle VandaagsVertaalProblemen staat in blog 345.