201 Het verhaal van de nestgeworden paraplu

   Na 1937 is de eigenaresse van de paraplu geanonimiseerd en heette het verhaal, zonder Tanja’s naam te noemen, De avonturen van de paraplu.
   Of, aangezien ze lidwoorden niet kennen in het Russisch, Avonturen van paraplu. Paraplu-avonturen.
   Voor een vertaling met surrealistische connotaties: Parapluïstische avonturen. Parapluvonturen.
   In het Nederlands zouden we misschien zeggen: Tanja’s paraplu gaat op avontuur. Maar De lotgevallen van Tanja’s paraplu is ook best leuk. Je kan voor de antropomorfisatie ook denken aan Plu gaat op reis.
   Wat nu, wat nu, zei Paraplu. (zei mijn moeder altijd, alleen dan met Pichegru – ze kwam uit Maastricht.) En ging een eindje vliegen.
   En dan?
   En dan regel drie. Met als regel vier: En mag nu kindjes wiegen.
   Even kauwen op die derde regel. Kauw, kauw...
   Ha!
   Wat nou! Wat nou! kraaide de kauw. Plu mag nu kindjes wiegen.
   Beetje te snelle overgang tussen drie en vier. Dit dan. Tanja’s plu gaat op avontuur.

Wat nu, wat nu, zei Paraplu,
En ging een eindje vliegen.
Een plu! Een plu! zei Kauw. Dank u! —
Plu mag nu kauwtjes wiegen.

   De titel is vertaald als Lotgevallen van een paraplu door Hans ter Laan. Als The Adventures of an Umbrella door Dorian Rottenberg. Als Die Abenteuer eines Regenschirms door Johann Warkentin. En als Les avontures d’un parapluie de Cherbourg (was het maar waar) door Antoinette Mazzi.

   Ik kreeg drie inzendingen, waarvan twee een variatie op elkaar waren, allebei tamelijk woordrijk, Hoe Tanja’s plu een nestje werd:

Dat hondenweer, dacht Tanja nog,
daar vlieg ik door, dat lukt me wel,
tot vader roek haar pluutje zag
en haar beroofde, snip snap snel –
haar pluutje weg, haar strikje weg,
haar kapsel was compleet verpest –
en moeder roek zit met haar kroost
gezellig in een gloednieuw nest.

Tanja wou niet binnenblijven,
ook al was het hondenweer.
Vader roek zag Tanja’s pluutje,
greep zijn kans en snip snap sneer –
weg haar paraplu, haar strikje,
heel haar kapsel was verpest –
maar de kleine roekjes
zitten knusjes in hun nest.

   Daar is toch minder met het bouwmateriaal gedaan (taal) dan met het idee dat je de kindertjens iets leuks, grappigs, onschuldigs, opbouwends moet voorschotelen. Dat is een groot gevaar. Niet doen! Laat die kindertjes de klere krijgen en maak iets dat je eigen talige goedkeuring kan wegdragen. Zet ze geen doorgekookte spaghetti voor als je dat zelf ook niet zou eten. In een geslaagde vertaling moet ook altijd enige vernietigingsdrang zitten.
   Deze twee hierboven bijvoorbeeld klinken in het begin naar Van Alphens Pruimenboom, vooral de tweede. Nou, doe daar dan wat mee, en leg het er nog een schepje dikker bovenop. Anders kun je het beter bij iets korts maar krachtigs houden, zoals de derde inzending die ik kreeg:

De wind waait
De roek graait
Pluutje weg
Gezellig zeg
   Volgende. Как зайцы волка поймали. Kan zájtsy valká pajmáli. Hoe de hazen de wolf vingen.

   Geen tekst, en dat over twee bladzijden. Te paard! Te paard! Te koninkrijk voor een paard!

Reacties

met onder meer de afgelopen tijd

160 Vintage Vondel

373 Nacht, trottoir – als a-tal

372 Nacht, straat, straatlantaarn, apotheek

371 Pak aan, nageslacht! — Interview met Anatoli Mariëngof

374 Nacht, trottoir – als sonnet

370 Koning Bub

368 De kikker

369 Dierenmoeder houdt van dierenkind

375 Nacht, trottoir – als Herman Gorter

345 Register & Inhoud VandaagsVertaalProbleem (cumulatief)