260 De jonkvrouw van 1832 en 1842 (slot)

   Een laatste wijde blik. De Engelse versies heb ik naast elkaar gelegd in blog 248, hier, en gecloseread in blog 249, hier.
   De conclusies blijven voor de Nederlandse versies ook overeind. De vreemde dingen uit 1832 blijken helemaal niet zo te storen, eerder integendeel. De gewrochte vergelijking met de zeezwanen in het vierde deel komt ook in vertaling wonderlijk wonderbaarlijk over. En de slotwoorden waar Mill zo over viel in 1832 blijven raadselachtiger en daarmee indringender en beklijvender dan de laconieke ‘ze heeft best een lief gezicht’-afmaker uit 1842.
   Het staat iedereen vrij om er anders over te denken natuurlijk.
   Dit was het einde van de achtdelige serie over Tennysons gedicht. Via het cumulatieve en doorlopend bijgewerkte register van blog 241, hier, kunnen de vorige afleveringen eenvoudig worden opgezocht.
   Alle de sfeer schitterend vangende illustraties zijn van Elena Pereverzeva.

Reacties

Een reactie posten

met onder meer de afgelopen tijd

499 Infinite Jest

Afbeelding
    Infinite Jest , de titel van het luchtige niemendalletje van David Foster Wallace, hoe vertaal je die? (Over het dat misschien een andere keer.)    Het is natuurlijk een quote unquote uit het bekendste toneelstuk aller tijden op het (anonieme) Drama des Levens na, uitgesproken als de hoofdpersoon op zijn speurtocht naar de dader(s) van een overval op een winkel in kantoorbenodigdheden in een kluisje van een badhuis in Oxford een schedel vindt die hij identificeert als die van Alaspoor Yorick, een Palestijns-Pakistaanse neurochirurg en schrijver van moppenboeken met een scatologische inslag.    Hamlet (de Hoofdpersoon) herinnert zich deze Alaspoor, roept hij (Hamlet) in de kleedruimte met de schedel in zijn hand uit, terwijl om hem heen in meer of minder behanddoekte staat badgasten langslopen van en naar de douches – als a fellow of infinite jest, of most excellent fancy .    Misschien gewoon eerst eens kijken hoe de t...
Meer lezen

23 Ten derden male de allenige occupanten

Afbeelding
   Dan zie ik nog een probleem. Een anonieme lezer liet een eigengemaakte vertaling in de vondelingenschuif achter:       Eenzaam vliegen ze nog boven de horizon       als november de luchten onderklad       terwijl alle vogelfamilies in een breed cordon       het dorp verlieten voordat de herfst aantrad.    Zo zie je maar weer. Altijd staat er wat anders. Bij mij staat er in wankel evenwicht tot nu toe dit:       Eenzame bezetters van lege luchten       Als november somber dreigend naakt       En al je stamverwanten hebben haast gemaakt       Om het herfsttij achterna het dorpje te ontvluchten ...    Beide bedoeld als vertaling van de volgende vier regels – de eerste van een hele lap van twe...
Meer lezen

492 Spellingskwesties, of: wat ik ook verkeerd doe

Afbeelding
   Dit boek is pas uit. Het is heel geestig en zelfs hier en daar ontroerend, en dat is een grote zeldzaamheid, is mijn particuliere ervaring. Vooral leuk vind ik hoe de Schotse schrijver Alasdair Gray – noblesse oblige – alle mogelijke poten onder de kapitalistische eigenwaan van de in het boek optredende Engelsen zaagt. O wat worden ze gehaat, die Engelsen, in Ierland en Schotland, en met reden natuurlijk.    Er schijnt ook een film van te zijn, die mensen gezien hebben. Maar die – hoor ik – op cruciale punten dan wel weer afwijkt van het boekverhaal. Ik had in elk geval aan het boek zoveel plezier, dat de film me niet trekt.    Toen de vertaling al helemaal af was, opgemaakt en gezet, geheel gefacsimileerd naar de door de schrijver zelf vormgegeven oorspronkelijke uitgave, was de uitgever zo vriendelijk mij nog een luttel lijstje te sturen met woorden waarin ik me wat de spelling betreft niet aan de huidig vigerende regels had gehouden....
Meer lezen

345 Register & Inhoud VandaagsVertaalProbleem (cumulatief)

Afbeelding
[Hiermee vervallen de registers van blog 132 en blog 241 .] Inhoud 1 Register 2 Inhoud 1 REGISTER VandaagsVertaalProbleem    99 manieren om één gedicht te vertalen: 372 (zie verder Nacht, trottoir )    112 (911, EHBO): 229    Aarens, Evi: 275 , 287 , 307 , 374    Achmatova, Anna: 146    Adama van Scheltema, C.S.: 430     Adventures of Hajji Baba of Ispahan , The : 426    advertenties, sovjet: 223 , 277    AI: 341 , 378 (zie ook machinevertalen )    alfabet: 400 , 401    algemeniteiten: 1 , 5 , 11 , 26 , 28 , 31 , 36 , 38 , 41 , 85 , 89 , 100 , 110 , 143 , 146 , 165 , 281 , 462     Alice in Wonderland : 40 , 42 , 44 , 46 , 48 , 50 , 52 , 54 , 56 , 131 , 217 , 218 , 219 , 272 , 391 , 411 , 415 , 432 , 468 , 469 , 470 , 471 , 472 , 473 , 474 , 475 , 476    Andersen, Hans-Christian: 370...
Meer lezen

480 Zaag jezelf niet in twee stukken

Afbeelding
   Een gedicht geïnspireerd op het fraaie hoffmanniaanse gedicht Mietje en het mes uit 1860 (dat eerder al ter sprake kwam in blog 330 Vier zwavelstokkiaden , hier , en in blog 334 Zeven duimzuigeriaden , hier ) en dan vooral op de montypythoneseke illustraties erbij van de arme Mietje die zich dwars door de helft snijdt, zoals hierboven afgebeeld.    Het verhaal is afkomstig uit Stoute kinderen voor zoete kinderen geteekend en berijmd de hand van een zekere J. Norweb over wie de dbnl verder niets weet te melden behalve zijn jaartallen: 1823-1901. Elders vind ik dat het een anagrammatisch pseudoniem is van John Browne, maar wie John Browne dan weer is? O nee, dat weet ik: dat is de man die achter de letterverhusseling J. Norweb schuilgaat.    Norweb is een van de weinige Hoffmann-navolgers die zijn raadgevingen met enige spot en zelfspot weet te brengen. De meeste anderen die de kinderen op gruwelverhalen willen trakteren doen dat niet ...
Meer lezen

88 Welk een klucht is het leven! (over Lermontov)

Afbeelding
   Een paar gedichten van Lermontov. Best sterk werk. De romantiek die zijn gedichten uitstralen ligt vaak alleen aan de historische oppervlakte. In feite zegt hij het allemaal tamelijk indringend en als een mep voor je muil. Hier, ‘Leven wil ik!’ bijvoorbeeld, ‘Я жить хочу!’: Leven wil ik! Jammerklachten De liefde en ’t geluk ten spijt, Verpesters van mijn geesteskrachten, Die mij verjongen voor mijn tijd. Laat ’s werelds hoongelach nu strijden Tegen het mistig, mat bestaan: Geen dichtersleven zonder lijden, Geen oceaan zonder orkaan. Leven doet hij in het aards gewemel, Het ondermaanse tranendal, Hij koopt de klanken van de hemel En weigert roem om niemendal.    En deze is ook erg bekend en erg mooi, ‘Bedroefd en mismoedig’ (‘И скучно и грустно, и некому руку подать’). En weer: sterk gezegd allemaal, ook met die oe-klanken in de eerste twee regels (fideel uit het Russisch overgezet). Levensmoe is vooral de jeugd, en zoals we weten heeft de...
Meer lezen

342 De hond en zijn mens

Afbeelding
   Ik vertaal nu tussen alle bedrijven door een rijk geïllustreerd en kort betekst sympathiek kinderboek over het ‘hebben’ van een hond uit het Russisch, en daar heb ik meteen al een gedeelte van mijn vertaalprobleem te pakken. Want dat zeg je zo in het Nederlands, je hebt een hond, wat meteen de scheve verhouding weergeeft. Een hond wordt gehad en de mens is het baasje , de choziaïn in het Russisch en in het Engels is het nog een graadje bezittelijker want daar is het de owner .    Taal vormt het denken, het was Karl Kraus die op die zere plek het eerst zijn vinger legde. De smerige Groote Oorlog (de eerste, niet de laatste) werd voor Duitse oren verteerbaar, ja eerbaar gemaakt door afgesleten metaforen als ten strijde trekken , met open vizier strijden , het zwaard opnemen , en door het kreperen in de loopgraven een heldendood te noemen, uit vaderlandsliefde begaan. Politici maken er nog steeds gebruik van, bijvoorbeeld door de verdelgingsmissie van...
Meer lezen

476 Maartmaand Alicemaand – cultureel erfgoed

Afbeelding
   Mijn vertaling – ik besef het maar al te goed – is een Noord-Nederlandse vertaling met Noord-Nederlandse zinswendingen en Noord-Nederlandse woorden en Noord-Nederlandse verwijzingen naar gezonken cultureel erfgoed.    Mijn droom is nu om in 2030, als de perfide Belg twee eeuwen geleden valselijk afgescheiden is en de Leo Belgica sindsdien op eigen houtje brult, na die 15 broederlijke jaren dat we één land één volk waren, ter viering daarvan, een Zuid-Nederlandse vertaling gebaseerd op de mijne uit te (laten) geven. Eerst moet natuurlijk een Vlaamse sensitivity reader mijn vertaling helemaal nakijken en strepen zetten overal waar zich een mogelijk Belgisch alternatief aandient, of waar het Noord-Nederlands al te schel en te schril en/of te bot is, of de Zuid-Nederlandse woordvolgorde afwijkt van de Noord-Nederlandse. Vlaanderen boppe! Seefhoek vooruit!    In het onderstaande werp ik enige vermoedelijk Noordnederlandismen op waar ik heel ...
Meer lezen