259 De jonkvrouw van 1842




_____
   Verwijzingen. Eerdere afleveringen over de jonkvrouw: blog 237 Als zieners spreken, 240 De Donna di Scalotta, en 244 Vragen, vergezichten en diepe afgronden, 248 The Lady of Shalott van 1832 en 1842, 249 De twee jonkvrouwen en 253 De jonkvrouw van 1832. Een doorlopend bijgewerkt cumulatief register op alle VandaagsVertaalProblemen staat in blog 241, hier.

Reacties

Een reactie posten

met onder meer de afgelopen maand

160 Vintage Vondel

Afbeelding
   Er wordt wat afhertaald.    Eline Veere, Woutertje Pieterse, Saartje Burgerhart.    En neen, dat zijn niet de namen der hertalers.    Dat zijn de namen der boekwerken.    De pieken, de klassieken der Nederlandsche literatuur.    Die niet meer geleezen worden, zo is de vreesch.    Aengesien se curieus ghespelt syn, en non-usansueel woortgebruyk besighen.    Geen koortjen, met of zonder een carillon van bellekens, meder aan vast te knoopen. Segtmen.    En die men is dan vooral de men die het juist wel kan genieten, de neder- en andersoortige landici.    Die voor anderen dochgten – ende sy dochgten: set die dingen over in modern hedendagiaans. Dan zal de lezersschaer toestromen en sy sal juichen en sich vermeien en voller vreugt rond de hervonden boekwerken de ruttiaanse polonaise reidansen. Panta kala lian!    Sulckx was hun selfgeseghde noobel streven.    Hun brillante idé.    Doch.    Welck een aberratie!    Welck een jammerlyke dwalingh!    Welck een abusievelijke w
Meer lezen

264 Puntje puntje puntje...

Afbeelding
   In compromis acht vlijt Evi, een jonge provinciale Estse journaliste in de dop, zich tegen de hoofdstedelijke journalist-verteller aan, en zegt in steenkolenrussisch: – Ik heb jouw artikelen veel gelezen. Heel veel grappigs. En heel vaak veel puntjes in... Hele tijd veel puntjes in... Ik wil graag in Tallinn werken. Hier is een hele kleine krant...    Dat had Evi goed gezien, dat van de vele puntjes. (Ook van het vele grappigs trouwens...) Dovlatov schrijft met veel puntjes...    Ook in Compromis komen ze veel voor. In dit achtste compromis – ik heb wetenschappelijk onderzoek gedaan, dat wil zeggen geteld – zijn het er exact 264...    Dat is zeven beletseltekens per bladzijde, gemiddeld...    Je kan het gerust een stijlkenmerk noemen.    En wat doen we als vertaler met stijlkenmerken?    Juist. Overboord zetten.    Nee, pardon. Afzwakken.    Nee, ook niet.    In stand houden! Aanzetten! Ze de volle glorie van het anderstalige daglicht geven natuurlijk!    Dus niet zoa
Meer lezen

258 Aan de critici

Afbeelding
   Het boek is er! In al zijn gedrukte glorie! In verneukeratief snoeperig roze gekaft, en de titel omlijst met een van de vele diepe en voortreffelijk gestelde wijsheden waarvan het wemelt in dit aangrijpend avontuur van aristocratische brutiteiten, verraad, vergelding en een ellendig einde. Het leven wordt maar al te vaak ontdaan van zijn aangenaamheid door de treden van valse veronderstelling, die het ware pad van levenslang geluk verstoren dat geplaveid zou moeten zijn met principe, peis, piëteit en puurheid.    Hoe waar!    Voilà dan, de eerste en enige vertaling van een werk van deze ‘Slechtste Schrijver Aller Tijden’ in welk taalgebied dan ook.    Het boek is meteen uitgewaaierd over de wereld en op de bus gegaan naar Dublin, Ontario en Zürich, naar respectievelijk de hooggeleerde professor Sam Slote, de hooggeleerde professor Tim Conley en de grote Joyceaan Fritz Senn, die mij alledrie zeer grote diensten hebben bewezen. Sam en Tim, bewonderaars van haar werk, door mij va
Meer lezen

265 Oorwurmen uitdrijven: Het voorteken

Afbeelding
Als de raaf in ’t luchtruim krast, Komt er oorlog, dat staat vast. Laat je ’m vliegen in het rond, Laat je ’m vliegen in het rond, Dan moet iedereen naar het front. Wie geen oorlog heeft gevraagd, Maakt een einde aan de raaf. Voor een einde aan de raaf, Voor een einde aan de raaf, Maak je je geweer schietklaar. Met het schietklare geweer Wil ieder dadelijk in de weer. Heb je ’t eerste schot gehad, Heb je ’t eerste schot gehad, Dan vindt de kogel wel een gat. Maakt niet uit op wie of waar, Niemand wordt door hem gespaard, Noch de ander noch elkaar, Noch de ander noch elkaar, Dood is dood en daarmee klaar. Dood is dood en daarmee klaar, Allemaal liggen we daar, Allemaal liggen we daar, Alleen de raaf blijft over dan, En niemand die hem schieten kan... _____    Verwijzingen. Van Boelat Okoedzjava uit 1985. Hier zingt Okoedzjava het zelf, en ook hier . Boris Grebentsjikov heeft het ook op zijn repertoire, hier , en hij zingt het vanuit zijn vrijwillige ba
Meer lezen

263 De poedels van Marsjak

Afbeelding
   De versie van De poedel die meestal in de Verzamelde Werken wordt afgedrukt, is een versie uit 1931. Dat vermeldde ik ook in Bij mij op de maan . Maar andere uitgaven – van hetzelfde boekje – hebben andere strofen, en andere tekeningen, hoewel nog steeds in de stijl van die eerste uitgave.    In de Sovjet-Unie werden allengs de doctrinaire eisen strenger. Ook voor kinderen moest socialistisch-realistisch worden getekend. Van veel kinderboeken verschenen hertekende versies. En vaak na een paar jaar opnieuw hertekende.    Lebedev zou De poedel nog minstens drie keer heel anders illustreren. In zwartwit voor een groter formaat-uitgave en met kleinere tekeningen voor verschillende Verzamelde Werken . En in de jaren dertig in kleur in de toen heersende stijl:    Met die illustraties wordt De poedel nog steeds uitgegeven, en helaas niet meer met de oorspronkelijke, veel leukere illustraties uit 1927.    Van 1927 tot 1934 tel ik vier of vijf aparte edities van die oorspronkelijke u
Meer lezen

266 Late style

Afbeelding
   Jesenins gedicht over het aanstaande verlies van zijn gulden lokken wordt door Anatoli Mariëngof tweemaal aangehaald in zijn ‘onsterfelijke trilogie’.    Beide keren deels.    Het gedicht telt vier strofen van vier regels.    In Roman zonder leugens uit 1927 haalt Mariëngof drie strofen aan. In de latere memoires Mijn eeuw, mijn vrienden en vriendinnen twee.    In 1997 vertaalde ik de drie strofen in Roman zonder leugens zo: Als in het najaar schalt de uil Over de wegenweidsheid vroeg Ik merk het wel, mijn hoofd wordt kaal Het haar valt voor de najaarsploeg. Het oehoet over veld en steppe, Moeder blauwe esp kijk aan! De haren van je zoon verleppen Op zijn hoofd een sneeuwen maan Zonder loof en zonder vreugd Slechts stergelui is nog te horen Zonder mij zingt straks de jeugd, En doof voor mij zijn oude oren.    Toen ik vorig jaar een tweede druk gereedmaakte dacht ik: niks meer aan doen!    Die voorzichtige houding is door intuïtie en ervaring ingegeven. Nie
Meer lezen

251 Meduza-interview met Lev Rubinstein

Afbeelding
Het Russische origineel van onderstaand interview staat op de site van Meduza, de onafhankelijke nieuwsdienst die alle mogelijke hulp en steun kan gebruiken, dus doe dat vooral. Ik kon het niet laten het te vertalen, in de hoop dat Rubinstein met zijn ‘stoïcijnse optimisme’ ook ons enig houvast biedt in wankele tijden. Bij het originele interview op Meduza, hier , staan ook foto’s en verdere verwijzingen. Hier is de Engelstalige Meduza-site, en hier kan er gesteund worden. Interview met dichter-essayist Lev Rubinstein over poëzie na Boetsja, de dood van tirannen en hoop op het beste Bron: Meduza, 7 januari 2023 https://meduza.io/feature/2023/01/07/iz-vremen-sssr-sovet-mogu-dat-prostoy-ne-nado-boyatsya In 2022 moest de Russische cultuur een antwoord formuleren op het besluit van Vladimir Poetin om Oekraïne binnen te vallen. Een deel van de mensen – tegenstanders van de oorlog – werd gedwongen ondergronds te gaan. Een ander deel steunde de invasie en kreeg het fiat van de auto
Meer lezen

241 cumulatief REGISTER VandaagsVertaalProbleem

Afbeelding
1 Register 2 Inhoud 1 REGISTER VandaagsVertaalProbleem De Russen:    over Anna Achmatova: 146    over Alisa (de Russische Alice): 40 , 42 , 44 , 46 , 48 , 50 , 52 , 54 , 56 , 217 , 218 , 219    over Kola Bjeljdy: 135    over Michaïl Boelgakov: 148 , 149 , 250    over Iosif Brodski: 10 , 38 , 247    over Daniil Charms: f13 , f14 , 62 , 162 , 163 , 164 , 171 , 175 , 176 , 180 , 181 , 203 , 207 , 210 , 213 , 214 , 254 , 255 (zie ook over Nikolaj Radlov )    over Fjodor Dostojevski: 103 , 151 , 152 , 247    over Sergej Dovlatov: f5 , 2 , 3 , 4 , 6 , 8 , 13 , 14 , 16 , 43 , 103 , 145 , 146 , 147 , 250 , 264    over Nikolaj Gogol: 71 , 72 , 73    over Sergej Jesenin: 5 , 99 , 212 , 266    over Jan Klaassen (de Russische, Petroesjka): 11    over Vladimir Lebedev: 262 , 263    over de leipo in het Kremlin: 161 , 208 , 209 , 250 , 251    over Michaïl Lermontov: 88 , 90 , 93 , 94    over Vladimir Majakovski: 154 , 155 , 156 , 223 , 245 , 246    over Anatoli Mariëngof
Meer lezen

262 De poedel van Marsjak

Afbeelding
   Marsjak schreef dit sprookje (zoals lange gedichten in Rusland heten) als vertaling van de Engelse nursery rhyme over The Comic Adventures of Old Mother Hubbard and Her Dog (zie vorige blog).    Marsjak hoort met Tsjoekovski tot de bekendste vertalers van Engelse nursery rhymes in het Russisch. Of eigenlijk onbekendste. Hun vertalingen zijn in het collectieve bewustzijn doorgedrongen. Ze horen inmiddels bij de oorspronkelijke Russische folklore, de oerteksten. En folkloristische teksten (liedjes, versjes) zijn niet geschreven. Ze zijn gegroeid als gewassen op het veld. Dat iemand ze heeft geschreven is bijna onbestaanbaar. Laat staan dat iemand ze heeft vertaald.    Het absurdisme dat de Engelsen via de nursery rhymes krijgen ingegoten, krijgen de Russen dus ook al een eeuw lang mee. Maar waar het voor de Engelsen Kurzweil is, is het voor de Russen dagelijkse realiteit. Misschien dat de rijmpjes daarom zo aansloegen en aanslaan.    Marsjak heeft zijn vertalingen van nursery
Meer lezen