129 Bladzijde twee strook een
Er steekt een onweer op. En wel zo’n fiks onweer dat op het eerste plaatje geen tekstballon is blijven hangen. Op het tweede plaatje rennen Suske en Wiske om te gaan schuilen en zegt een van de twee, wie is niet helemaal duidelijk, het tuitje van de ballon wijst tussen ze in: Een onweer!.. St Pieter gaat kijven gelijk een dokwerker! In goed 1951 Nederlands is dit geworden: Een onweer! Sint Pieter slaat op de grote trom! Dat mag een kwestie van idioom zijn. De veranderingen op het volgende plaatje raken iets van de spreektaligheid kwijt. In Bibbergoud B staat:
Wat een weer! Wat een weer! En de Lambik trekt het zich niet aan, jong.
In Bibbergoud N is dit geworden:
Wat een weertje! En Lambiek trekt er zich niets van aan!
Weg verdubbeling waarbij je het hoofd ziet schudden. In plaats daarvan een ironiserend verkleinwoord, weertje. Dat de Lambik is gesneuveld is sowieso jammer. Door het slotwoord jong en het de formulering trekt het zich niet aan klinkt het ook veel levensechter en vriendelijker dan de beetje uitlacherige en lompe formulering En Lambiek trekt er zich niets van aan! – wat niet eens spreektalig is (en wat zijn tekstballonetjes anders dan gesproken taal) want dat zou zijn zich er en niet er zich. Wat dat betreft is de verhollandsing geslaagd, alles is veel botter geworden.
De voorkant werd in 2007 wel weer hertekend – toen ze bladvullend werden in de reeks – zodat de geheimzinnige gemaskerde sachem niet meer van links aankomt maar weer als eerst van rechts.
Een paar jaar geleden begon de Standaard Uitgeverij een Classics-serie, maar in plaats van de oorspronkelijke tekst te herstellen, verbleekten ze de Nederlandse versie nog verder en schrapten ze de laatste restjes humor uit vrijwel ieder tekstballonnetje. Strips zijn zo leuk en populair vanaf heel klein omdat je ze ook kan volgen door alleen plaatjes te kijken. Dat wil zeggen – en Vandersteen begreep dat heel goed – dat je in de ballonnen de vrijheid had om grappig te zijn. De Hollandse schoolmeestersmentaliteit haalde er allereerst de grappen uit en liet vervolgens alleen staan wat je toch al op de plaatjes zag of eruit kon begrijpen. Een omkering van alle stripwaarden! Waardoor de strip én voor de tekstlezers niet leuk meer is én met terugwerkende kracht voor de plaatjesklijkende lezers ook niet meer omdat die als ze ouder zijn en nu de teksten lezen het stripalbum daarna nooit meer opnieuw zullen lezen – daar zijn de teksten te saai voor.
In de tekstballonnen op deze eerste strook begint het al. Als Suske en Wiske wegrennen voor het onweer staat er braaf:
Een onweer! Rennen! Straks begint het te gieten!
Ja, dat wisten we al ook zonder de tekst te raadplegen! Het volgende tekstballonnetje is bijna hetzelfde gebleven als de eerste Hollandse versie, waarschijnlijk omdat het moeilijk nog kalekippiger en saaier gemaakt kon worden, maar toch vond de herschrijver nog iets en hij maakte van Wat een weertje het nog kleurlozere Wat een weer.
De tekstuele geschiedenis van de oude Suske en Wiske-albums vertoont niet direct een opgaande lijn. Eerst wordt het Vlaams in het Noorden gebannen, vervolgens ook nog in het Zuiden waarna het Nederlands gestript wordt van de laatste restje wat maar enigszins leuk gevonden kan worden. Wat zijn dat voor mensen bij die uitgeverij?
Reacties
Een reactie posten