414 Genomineerd
Robbert-Jan Henkes is genomineerd voor de FVP [Filter Vertaalprijs] voor kinder- en jeugdboeken 2024 met zijn vertaling Bethany en het Beest. De terugkeer van het Beest. van de Welshe auteur Jack Meggitt-Phillips. Alle interviews met de genomineerde vertalers worden verzameld op de website van het ILFU (Internationaal Literatuur Festival Utrecht). De prijzen worden uitgereikt tijdens het ILFU-festival, op 1 oktober.
Wat was het leukste aan het vertalen van deze serie?
Het is niet de eerste serie die ik vertaal, eerder vertaalde ik voor Hoogland en Van Klaveren vijf delen (plus kerstgeschenk) van de volstrekt van de pot gerukte avonturen van Meneer Gum, geschreven door Andy Stanton, die zich afspelen in het stadje Lamonic Bibber, in het Nederlands Braaxsel-Binnen – dit om een indruk te geven van de woeste woordspelige taal. De Bethany-serie wemelt ook van de taalgrappen en ging (eerst) over een onwaarschijnlijk slecht monster (het Beest), een onwaarschijnlijk slecht meisje (Bethany) en een onwaarschijnlijk slappe kwezel (Peregrinus Pincet), heel grappig dus. Dat vond ik nog wel het leukste, de wreedheid van het beest, de brutaliteit van Bethany en de kwezelachtigheid van Peregrinus. Maar allengs werden de hoofdpersonen steeds braver, alsof de schrijver zelf geschrokken was van alle lelijkheid en slechtigheid. Dat weet je van tevoren niet, en uiteindelijk heeft de Nederlandse uitgever in goed overleg besloten de serie te staken.
Nam u tijdens het vertalen ook wel eens contact op met de auteur van de serie? En zo ja, waarover?
Als het boek in de originele taal nog niet uit is, en ik snap iets niet of er klopt iets naar mijn mening niet, neem ik via de uitgever contact op. Als het boek wel al uit is, pas ik naar beste eer en geweten ongevraagd aan – dan zit er daar niemand op mijn neuswijsheid te wachten. Jack Meggitt-Phillips heb ik voor de eerste twee delen aangeschreven met continuïteitskwesties (laarzen die de ene keer paars en de andere keer oranje zijn bijvoorbeeld), anachronismes (roast beef sandwiches vijfhonderd jaar geleden bijvoorbeeld) en – voor mij altijd een steen des aanstoots – ontoereikende kennis der natuur. Dat de tekenaar de vogel hoatzin kennelijk niet had opgezocht maar hem als een ongelukkige papegaai had getekend, was al erg genoeg, maar dat de schrijver een keizerspinguïn laat optreden op de Noordpool was voor mij een brug te ver. Gelukkig kon het nog de Zuidpool worden.
Door de jury wordt u geprezen voor het vindingrijke, speelse en melige karakter van de vertaling. Hoe gaat u te werk als de grappige verwijzingen en zelfbedachte termen uit het Engels niet een op een naar het Nederlands vertaald kunnen worden?
Hoe ga ik te werk, hoe ga ik te werk... Ik luister goed naar dat bloed-irritante stemmetje in mijn hoofd waar ik als tienjarige zit die ongezouten zijn gepeperde mening geeft over ieder woord en iedere zin en die erg moeilijk tevreden te stellen is. Saaie grappen, halve grappen, stomme grappen – daar hoef ik bij hem niet mee aan te komen. Leukdoenerigheid, kijkmijerigheid, literaturigheid, speelsigheid – braak! Van ernst, liefheid of sentimentaliteit is hij doorgaans ook geen fan, maar die komen bij mij toch al weinig voor. Hij wil ook graag dat het spreektalig is wat er staat, anders klinkt het vals en onecht. Het is een simpel venteke dat met zijn tien jaar misschien niet eens ouder dan vijf is en vooral dol is op onversneden flauwekul en goed in het gehoor liggende klanken waarop hij kan wegdromen. De flow moet kloppen, en daarin ben ik het met hem eens.
Een doorlopend bijgewerkt register op alle VandaagsVertaalProblemen staat in blog 345, hier. De zaak met de keizerspinguïn heb ik eerder aangekaart in blog 18, hier. Over meneer Gum en waarom daar geen delen in mijn vertaling meer van verschijnen, zie blog 104, hier.
Reacties
Een reactie posten